- هامون ایران - https://www.hamooniran.ir -

احد رضاییان: آینده با احتمال امنیتی شدن محیط زیست روبرو هستیم

در نشست آینده پژوهی محیط زیست ایران مطرح شد:در ۳۰سال آینده با احتمال امنیتی شدن محیط زیست روبرو هستیم!

این مطلب تلخیصی است از سخنان احد رضاییان قیه‌باشی در نشست تخصصی آینده‌پژوهی محیط زیست ایران که در موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران در دانشگاه تهران بیان شده است:

?تا ۳۰ سال آینده کاهش ظرفیت آبی و غذایی و افزایش میزان سوخت پیش‌بینی می شود، ظهور پشه مالاریا و وقوع پدیده گردو غبار فاجعه بارترین پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم است که سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کند.

?چالش‌های محیط زیست دیگر مثل گذشته صرفا جنبه فنی ندارد، امروزه دیگر چالش‌های محیط زیستی ابعاد امنیتی و سیاسی نیز پیدا کرده است.

? نوسانات اقلیمی مجموعه‌ای از تغییرات پایدار در شاخص‌های اقلیمی همچون دما،‌بارش، رطوبت و رخدادی حدی است، این تغییرات به مرور باعث تغییر در ویژگی‌های اقلیمی می‌شود همچنین تهدید اشاره به وضعیتی دارد که در آن دو کنشگر بر همدیگر اثر نامطلوب دارند ودر تهدید امنیتی موجودیت یک مولفه به شکلی جدی به چالش کشیده می شود. در تهدید امنیتی مرجع امنیت باخطر نابودی روبرو می شود.

?در پاسخ به این پرسش که چه زمانی پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم تبدیل به تهدید می‌شود باید گفت زمانی که دامنه تغییر اقلیم گسترده باشد آن پدیده تبدیل به تهدید می‌شود. برای مثال وقتی سیل عظیمی باعث از بین رفتن بخش گسترده‌ای از کشاورزی یا مردم شود در این شرایط آن پدیده تهدید محسوب می شود چون بخش عمده‌ای از یک جامعه را در بر گرفته است.
@sahatzist
?بحران‌های زیست محیطی می‌تواند تبدیل به تهدیدهای امنیتی شوند، در جریان اعتراضات دی‌ماه ۹۶ در تهران روزنامه واشنگتن پست گزارشی در این زمینه نوشته و این روزنامه مدعی شد این اعتراضات ریشه در نارضایتی‌هایی دارد که به بحث محیط زیست برمی گردد و وقوع طوفان‌های گسترده از جمله این نارضایتی‌ها است.

?بر اثر تغییر اقلیم میزان بارش‌،رطوبت،‌ پوشش گیاهی، تبخیر،الگوی مصرف و … تغییر می‌کند، طی ۲۰ سال گذشته کم‌آبی و خشکسالی عامل مهمی در افزایش مهاجرت‌ها بوده است

? بر اساس برآوردها حتی اگر تغییر اقلیم هم رخ ندهد طی ۳۰ سال آینده سیستم آب شیرین مرکز کشور تحت تاثیر قرار می‌گیرد و ۲۰ درصد آن کاهش می‌یابد همچنین در این بازه زمانی برداشت از آب سطحی در این حوزه ۱۰ تا ۱۵ درصد بالا می‌رود. استان‌هایی مثل لرستان،‌همدان کردستان و ایلام تحت تاثیر ناپایداری بارشی قرار می‌گیرند و خسارت‌های ناشی از این ناپایداری‌ها نارضایتی ایجاد خواهد کرد.

? پیش‌بینی می شود تا ۳۰ سال آینده از بین ۳۰۰۰ رودخانه موجود در کشور بیش از ۱۰۰۰ رودخانه خشک شوند همچنین سناریوهای آینده پژوهی نشان می‌دهد که تا ۳۰ سال آینده شاهد افزایش مصرف انرژی، برداشت آب‌های زیرزمینی و نیاز بیشتر به سیستم‌های خنک کننده خواهیم بود که همه این موارد بر کاهش میزان آب اثر می‌گذارد.

?پیش‌بینی می‌شود تا ۳۰ سال آینده شاهد افزایش ۱۵ درصد بیابان‌های کشور باشیم. همچنین ۷ درصد گونه‌های گیاهی از بین خواهند رفت. طی ۳۰ سال گذشته ۶ درصد گیاهان حذف شده‌اند. مسلما چنین روندی به امنیت غذایی کشور آسیب می‌زند. افزون بر این‌ها پیش‌بینی می‌شود تا ۳۰ سال آینده ۱۳ درصد افزایش فرسایش خاک و ۹ درصد افزایش نشست زمین داشته باشیم و از همه اینها مهمتر در ۳۰ سال آینده از ۱۳۰ میلیارد متر مکعب به ۷۰ میلیارد متر مکعب آب خواهیم رسید.
@sahatzist
? تا ۳۰ سال آینده میزان تولید محصولات کشاورزی تا ۲۰ درصد کاهش می‌یابد، این در حالی است که هنوز برخود کفایی در کلیه محصولات کشاورزی تاکید دارند.  بر اساس پیش بینی‌ها تا ۳۰ سال آینده شاهد افزایش ۳۰ سانتیمتری تا ۱ متری تراز خلیج فارس خواهیم بود که قطعا این موضوع باعث تعطیلی صنعت شیلات می شود و امنیت اقتصادی را تهدید می‌کند.

? تا ۳۰ سال آینده ۵۸ درصد آب رودخانه های دجله وفرات از بین خواهد رفت، در حال حاضر ترکیه با سدسازی‌ روی دجله و فرات سهم زیادی از آب این رودخانه‌ها را کنترل کرده است. تداوم این روند باعث شور شدن آب اروند خواهد شد. افزون بر این پیش‌بینی می‌شود طی ۳۰ سال آینده شاهد افزایش ۱۰درصدی نیازبه برق باشیم اما در این میان بدترین موضوع بحث سلامت انسان‌ها است.

? ایجاد سد در برخی از مناطق کشور مثل مناطق مرکزی یک خودکشی به حساب می‌آید البته ناگفته نماند که هنوز در کشور ما سیستم مناسبی برای جمع آوری بارش‌ها وجود ندارد و ۷۰ درصد بارش‌ها هدر می‌رود. توسعه کشاورزی سازگار با مناطق مختلف، سرمایه گذاری در بحث انرژی‌های تجدید پذیر،‌حمل ونقل عمومی برقی، افزایش آگاهی‌های اجتماعی و تدوین قوانین مالیات بر کربن از جمله راه‌هایی است که می توان درچنین شرایطی پیش‌گرفت.
منبع:خبرآن لاین