ارائه مقاله طرح معیشت پایدار تالاب حله در همایش توسعه پایدار خلیج فارس

خلیج فارس یکی از باارزش ترین اکوسیستم های آبی جهان محسوب می شود که با وجود جوامع متنوع گیاهی و جانوری دریایی دارای یک شرایط ویژه است که محیط زیست آنرا به محیطی بسیار حساس و آسیب پذیر مبدل نموده است. یکی از این زیستگاه های بی نظیر خلیج فارس، اکوسیستم های مرجانی می باشد که به عنوان یکی از مهم ترین و مفید ترین اکوسیستم های دریایی محسوب می شوند. مهم‌ترین مناطق مرجانی خلیج فارس را جزایر خارک، کیش، لاوان، هندورابی، فارور، بنی فارور، شیدور، تنب بزرگ، تنب کوچک، سیری، لارک، ابوموسی، هنگام و جزایر قشم و هرمز نام برد. این اکوسیستم ها از لحاظ ارزش‌های طبیعی، اکولوژیکی و اقتصادی و فرهنگی در جهان حائز اهمیت می‌باشد. صخره‌های مرجانی مراکز اصلی تنوع زیستی دریایی که بعد از جنگلهای مناطق حاره دومین بیوم غنی جهان را تشکیل داده اند و نقش مهمی در چرخه جهانی مواد دارند. همچنین آبسنگهای مرجانی به عنوان موج شکن‌های طبیعی حافظ نواحی ساحلی در برابر نیروهای فرسایشی عمل می‌کنند و برای جوامع انسانی از لحاظ تأمین غذا اهمیت ویژه ای دارند از سوی دیگر تپه های مرجانی نقشی بسیار با اهمیت در برقراری تعادل اکوسیستم دریائی ایفا می کنند. علاوه بر نقشی که این مرجان ها به عنوان پناهگاه بسیاری از جانوران دریائی دارد. همچنین این اکوسیستم های زیبا و بی نظیر مکان‌هایی مناسب  برای تفریح و غواصی وجذب اکوتوریسم هستند.

پارامترهای محیطی و عوامل متعددی این اکوسیستم­های ارزشمند را تهدید می­کنند که تقریبا همگی به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم محصول فعالیت های مخرب انسانی هستند از جمله این عوامل: بلوم جلبکی، گرم شدن جهانی زمین، ورود فاضلاب ها و آلاینده های صنایع ساحلی و فرا ساحلی، نشت نفت و دیگر مواد سوختی و شیمیایی، فعالیت های مخرب توریسم، لنگر کشتی ها و قایق های صیادی و برداشت های سودجویانه و … است. با توجه به افزایش فعالیت‌های انسانی و تغییرات اقلیمی، هر ساله شاهد نابودی سطح وسیع تری از پهنه‌های مرجانی خلیج فارس هستیم که به نظر می‌رسد پساب‌های شهری و صنعتی به ویژه آلودگی‌های نفتی متهم ردیف اول مرگ تدریجی آب سنگ‌های مرجانی است.  لذا قبل از بروز زیان های جبران ناپذیر ناشی از نابودی این اکوسیستم های زیبا و آسیب پذیر، می بایست نقاط بحرانی از نظر حفاظتی شناسایی گردیده و با مدیریت صحیح ضمن بازسازی این ذخایر، از آسیب های بیشتر جلوگیری گردد؛ چراکه اغلب این موجودات دیر تجدید شونده – در صورت فراهم شدن شرایط محیطی مساعد حداقل ۵۰۰ سال برای بازسازی این مناطق زمان لازم است – و حتی برخی تجدید ناپذیر هستند. نخستین گام، بررسی علمی دقیق شرایط موجود و اجرای پژوهش‌های کاربردی و برنامه‌ریزی و ترسیم نقشه آسیب های وارد شده به مرجان های دریایی و میزان گستردگی آن است تا در حد امکان از خطر نابودی آنها جلوگیری شود. بنابراین لزوم همفکری صاحبنظران و متخصصان در عرصه ملی و بین‌المللی برای تحول زمینه پژوهش­‌های کاربردی درارتباط با تمامی اکوسیستم های حساس خلیج فارس همگام با پیشرفت‌های جهانی ضروری است.