- هامون ایران - https://www.hamooniran.ir -

مهمانی ناخوانده برای پارک ملی دریای نایبند؛ یادداشتی از رضا پرتوی سنگی

“مهمانی ناخوانده برای پارک ملی دریای نایبند”

رضا پرتوی سنگی

 

مدتی است که پروژه در حال احداث شرکت پتروشیمی آریا ساسول در پارک ملی دریایی نایبند، بحث داغ محافل فعالان اجتمایی و زیست محیطی است، این رویداد باعث اعتراض و مطالبه گری یکی از اهالی محترم منطقه شده و طی یادداشتی به سازه اسکلت عظیم فلزی و بتنی در حال احداث در همجواری نایبند اعتراض مدنی کرده است. این امر باعث احضار او به مراجع قانونی شده است. پس از وی سایر فعالان اجتمایی و مدنی و بخصوص فعالان سبز در استان و سایر نقاط کشور به این موضوع پرداختند ولی مسئولان مربوطه سکوت را در روز های آغازین مطالبه گری مردمی به شفاف سازی ترجیح دادند.

شهرستان عسلویه درجنوب استان بوشهر که عنوان پایتخت انرژی کشور را برای استان بوشهر به ارمغان آورده عملا در محاصره صنایع گاز و شرکت های پتروشیمی است. این شرکت های صنعتی با آلودگی بالا و تجمع این صنایع نامتوازن باعث تهدید بیش ازحد محیط زیست انسانی و بروز بیماری های صعب علاج حاصل از تمرکز خارج از توان منطقه و خسارات جبران ناپذیر به اکوسیستم های موجود بخصوص پارک ملی دریایی نایبند را رقم زده و وضعیت موجود را برای همگان بصورت آشکارا نمایان نموده است.

پارک ملی نایبند در سطح حفاظتی پارک ملی دریایی «با مساحت ۴۶۶۷۸ هکتار که درسال ۱۳۸۳به عنوان پارک ملی دریایی ثبت وجز مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست در آمد ودر ردیف اولین مناطق حفاظت شده قرار دارد.

شکوائیه فعالان ودوستداران محیط زیست ومردم بومی دررابطه با احداث این مجتمع به جهت دلسوزی و پاسداری از میراث طبیعی منطقه و استان بوده و برخورد غیر منطقی دراین رابطه با مطالبه گری مردمی کاملا مردود و غیر عقلانی محسوب می گردد.
بنده به عنوان عضو کوچکی از فعالان سبز استان شرحی مختصر از این طرح طبق درخواستی که درتاریخ ۹۹/۹/۲۳ و ۹۹/۱۰/۱۰ از طریق شبکه سازمان های مردم نهاد محیط زیست و پاسخی که توسط سازمان محیط زیست استان درتاریخ ۹۹/۱۰/۱۵ واصل گردیده است را خدمت مردم شریف اعلام می نمایم و در ادامه مطلب، به مطالبات به حق مردم می پردازم.

طرح مذکور در «طرح گردشگری اقامتی و زیست محیطی» بوده که محل احداث ان در اراضی غیر ملی و در محدوده مستثنیات منطقه نایبند واقع شده و واگذاری اراضی برخلاف قوانین و مقررات محیط زیست صورت نگرفته است و مجوز تغییر کاربری ازکشاورزی به گردشگری موافقت کلیه دستگاه های اجرائی مسئول را درسال ۱۳۹۵ به مساحت ۲/۵ هکتار برای احداث طرح گردشگری صادر و اراضی در زون گردشگری متمرکز طرح مدیریت پارک ملی نایبند قرار دارد.

لازم به ذکر است پس از آغاز ساخت و ساز طرح و پیشرفت عملیات به دلیل ابهامات طرح، محیط زیست استان از ادامه طرح در سال ۱۳۹۷ جلو گیری و پروژه به مدت ۴ ماه متوقف و طرح احداث مورد بررسی و از حالت فقط اقامتی خارج و کاربری های گردشگری و زیست محیطی به ان اضافه شد. و مقرر گردید که درمحدوده دریائی ،اکواریوم دریائی، باغ گیاه شناسی، آمفی تئاتر و کلاسهای آموزشی احداث و بخشی از مساحت در اختیار عموم جهت گردشگری بوده و همچنین همه حرایم قانونی همانند حریم ۶۰ متری دریا رعایت گردد.

لذا چنانچه مجری طرح تنها قصد اجرای سازه های اقامتی را داشته باشد از ادامه روند احداث جلوگیری خواهد شد. (از لحاظ رعایت مدیریت محیط زیستی نیز دراین طرح نحوه مدیریت مشارکتی گردشگری با جوامع محلی مقرر و تاکید شده است کلیه سازه ها با طرح های اکولاژ احداث و سیستم های انرژی خورشیدی و سایر موارد مدیریت سبز استفاده شود.)

شایان ذکر است گردشگری و احداث سایتهای گردشگری در مناطق حفاظت شده ممنوعیت ندارد بلکه باید این سایتها در اراضی شخصی یا مستثنیات و در زون های مرتبط با مجوزهای لازم صورت پذیرد و مورد دسترسی عموم قرار گیرد و سازمان حفاظت محیط زیست با هرگونه محصور سازی و محروم کردن عموم از زیبائی های طبیعت در این گونه طرحهای مخالف است.

همچنین پارک ملی دریائی نایبند تحت حفاظت محیط زیست بوده و علیرغم درخواستهای مکرر شرکتهای صنعتی منطقه جهت احداث هتل و دیگر سازه های گردشگری دیگر، اداره کل حفاظت محیط زیست مخالفت خود را اعلام می دارد، هرگونه احداث سایتهای گردشگری به دلیل احداث پارکها واقامتگاه های بوم گردی موجود فعلا ممنوع بوده و خرید اراضی شخصی و مستثنیات منطقه توسط برخی ازافراد و شرکتها، حقی را برای آنها در صدور مجوز ایجاد نخواهد کرد.

مطالب فوق الاشاره از سوی محیط زیست که خود مجوزدهنده اصلی می باشد عنوان شده است، اما سوالاتی که برای سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی واهالی منطقه باقی مانده این است که :


۱- شرکت آریاساسول خود را از سبزترین صنعت پتروشیمی کشور در متن انتشاری اعلام نموده است که می بایستی سازمان محیط زیست یا خود شرکت مدارک صعنت سبز بودن را به نمایش بگذارد.

۲- طبق اعلام شرکت مذکور مجوزات جهاد کشاورزی، محیط زیست، منابع طبیعی و راه و شهرسازی واعلام جهاد کشاورزی مبنی بر لم یزرع بودن زمین واگذاری پشتیبان این قباله قرار دارد. دیگر دلسوزی مسئولین استانی با بیان محور بودن مردم وعاقبت بخیری چه معنی و مفهومی دارد، شمایی که خود در تخریب محیط زیست شریک اصلی هستید و علاقه ای به تقسیم قدرت تصمیم گیری با ملت ندارید، خواهشا کمتر از مردم هزینه کنید. مطالبه گری الان مردم منطقه نشانه همبستگی جمعی و رشد خرد گروهی و عام مردم بوده که باعث چنین سرمایه اجتماعی شده است.

۳-چنانچه محیط زیست با ساخت کلبه های گردشگری با مواد و مصالح بومی توسط مجری موافقت کرده اما اسکلت بتنی وآهنی دوهکتاری ساخته شده، توافقی که محیط زیست استان اعتقاد دارد از ابتدا نباید آن را امضا می کرده، چه تضمینی وجود دارد مجری پروژه به تعهداتش عمل نماید و آیا تضمینات قانونی اخذ شده یا خیر؟ منتظر شفاف سازی هستیم.

۴-اگر جانمایی این مجتمع با وسواس بیشتری صورت می گرفت و در جای مناسبتری با نظرخواهی خیرخواهانه و مشارکت جوامع محلی و آسیب شناسی زیست محیطی به طور خاص از طرف کارشناسان ادارات مربوطه صورت می گرفت شاهد این همه حساسیت و اعتراضات مردمی که به حق همیشه از مسئولین درحفظ محیط زیست پیش قدم می باشند، نبودیم.

۵- از مسئولین استانی و بالاخص اداره کل محیط زیست خواستار رعایت تمامی استانداردهای محیط زیست با توجه به اعطای مجوزات داده شده به این طرح نامیمون که هیچ گونه نظرخواهی از مردم منطقه درهیچ کدام از کمیسیون های مربوطه نشده است، با استفاده از المانهای مصالح منطقه و بومی و سنتی باشد تا کمترین ناهمخوانی با طبیعت روستای هاله داشته باشد و از نظر زیبائی شناختی نیز توجیه گر استقرار این واحد اقامتی و گردشگری و آموزشی زیست محیطی باشد.

۶- از سازمان محیط زیست ایران و استان تقاضا داریم براساس دستورالعمل پارکهای ملی دراحداث این مجتمع کاربری های زیست محیطی کاملا اجرا و درغیر این صورت برخورد قانونی و قاطع صورت گیرد.

۷- رعایت زون امن برای طرح از اولویت های اصلی باشد.


ضمنا شبکه سمنهای زیست محیطی استان بوشهر ضمن حمایت همه جانبه خود از مباحث هشیارسازی زیست محیطی عمومی در رابطه با توسعه پایدار و طرح مباحث دستورات زیست محیطی مقام معظم رهبری را در مطالبه گری اهالی منطقه اعلام و در صورت هرگونه تخلف و خسارات وارده به محیط زیست منطقه توسط واحد های صنعتی را از مبادی قانونی پیگیری و درخواست حداقل کردن ضایعات و کاهش آلاینده های زیست محیطی با پایش از سوی سازمان حفاظت محیط زیست از صنایع موجود و مستقر در عسلویه و احترام به حقوق عامه مردم و مشارکت جوامع محلی در آسیب شناسی زیست محیطی منطقه در کمیته های تصمیم سازی خواستاریم.


رضا پرتوی سنگی
دبیر شبکه سازمان های مردم نهاد محیط زیست ومنابع طبیعی استان بوشهر
۹۹/۱۰/۲۰