وداع با جامعه شناس زندگی روزمره،
در جامعه ی چهارشنبه سوری!
سارا شریعتی
اولین بار او به استقبالم آمد. در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تازه وارد بودم و ناآشنا. هاله لاجوردی اما تمام مقاطع تحصیلش را در این دانشکده گذرانده بود. او یکی از چهره های جریان دانشجویی و رتبه اول جامعه شناسی بود که در همان دانشکده نیز مشغول به کار شد. از همان دیدار نخست، دوست شده بودیم. یک دوستی طبیعی در امتداد تاریخ خانوادگی مان، در حاشیه و متن نهضت خداپرستان سوسیالیست.
از دانشگاه برایم گفت، از پویایی فکری و تحولات سیاسی اش، از “ارغنون” و سهمی که در معرفی اندیشه های نو داشت، از اهمیت “جامعه شناسی زندگی روزمره در ایران مدرن” که حوزه ای جدید بود و او تدریس می کرد و از “سینمای ایران” که خوب می شناخت و معتقد بود مرجع مهمی در فهم و تحلیل جامعه ی ایرانی ست. “چهارشنبه سوری” را با هم رفتیم و تا مدتها بر سر این که چگونه می توان در جامعه ی چهارشنبه سوری، جامعه ای ترقه ای و غیر قابل پیش بینی که مدام غافلگیرت می کند، از زندگی روزمره سخن گفت، جدل می کردیم.
دانشگاه خانه ی او بود. یک زندگی تمام وقت. خود را وقف این زندگی کرده بود و بدان تعلق و اعتقاد داشت. پس از این اما با حدیث تلخ دریغ هاست که آغاز می شود و در شرح زندگی نخبگان فکری ما مکرر شده است، بی استثنا. حدیث دانشگاهی که خود را از غنی ترین سرمایه هایش محروم می کند، حدیث بوروکراسی معلول و سیاست نامتحمل و حدیث قدیمی زنان در نظم جدید آموزشی…
از او برایم جعبه ی سیاهی به یادگار مانده که جای یک شمع کروی شکل آسمانی است. شمع را به یاد دوست روشن میکنم. یک معلم جز روشنایی چه میراثی می تواند به جای بگذارد؟