معرفی کتاب تراشیدم، پرستیدم، شکستم اثر مهرزاد بروجردی
صدیقه جمالی
کارشناس ارشد ایرانشناسی
کتاب “تراشیدم، پرستیدم، شکستم” از مهرزاد بروجردی توسط نشر نگاه معاصر در سال ۱۳۸۹در ۱۸۹ صفحه به چاپ رسیده است. بروجردی پژوهشگر، تحلیل گر سیاسی و مدرس علوم سیاسی دانشگاه سیراکیوز در نیویورک است. بروجردی در این کتاب با دیدی انتقادی به بررسی تاریخ و هویت ایران معاصر می پردازد. در ابتدای کتاب شرح می هد که انقلاب ۵۷ دو گروه فرهنگی را ایجاد نمود. یکی نمایندگان دستگاه سیاسی که اسلام را ستون تمدن ایرانی می دانستند و دیگری گروهی از اندیشمندان عرفی که قومیت و زبان را مفهومی از ایرانی بودن می دانستند.
نویسنده در این کتاب بر روی عقاید گروه دوم تمرکز دارد و سعی در نشان دادن کاستی های نگرش آنان در هویت ایرانی دارد. در مقابل نگرش این گروه نویسنده معتقد است که نمی بایست زبان فارسی را عامل بقای هویت ایرانی دانست بلکه باید به جای زبان و قومیت به ملیت بپردازند و از این طریق با بازشناسی پیشینه ی آداب و باورهای اقلیت های قومی و مذهبی بر خواستها و نیازهای آنان چشم گشایند. نویسنده برای ارائه نقدهای خود از نظریات نویسندگان پسامدرن بهره برده است. از آنجایی که بحث هویت ایرانی مرتبط تمام ایرانیان چه در داخل چه خارج از ایران می شود نویسنده که تجربه مهاجرت و سختی های آن را دارد(بروجردی در سن ۱۶ سالگی برای تحصیل به نیویورک سفر می کند و تا کنون در آنجا ساکن است) بنابراین نویسنده در قسمتی از کتاب به ایرانیان خارج از کشور می پردازد و همبستگی میان ایرانیان را متعلق به ایرانیان در داخل کشور نمی داند و تلاش برای حفظ هویت ایرانی را وابسته به تلاش همه ی آنان چه در داخل چه در خارج می داند.
کتاب حوادث سیاسی دوران معاصر را نیز تحلیل می کند. این حوادث سیاسی به گونه ای در دنیای سنتی معاصر سراغازی برای تحولات و مدرن شدن ایران بوده است. در کنار بررسی این تحولات نویسنده نظریات و نقدهای پژوهشگران مختلف غربی را نیز درباره ایران و رخدادهای آن برای ملموس کردن نقطه نظرات خویش قرار داده است.