رسانههای محلی: از بحران تا فرصتهای نادیدهشده
فریبا نباتی
دبیر هیئت تحریریه روزنامه پیام ما
از ۱۳ هزار و ۶۳۵ رسانه ثبتشده در سامانه وزارت ارشاد، ۷ هزار و ۶۲۷ رسانه مربوط به مطبوعات محلی و حدود نیمی از ۸ هزار و ۵۰۰ نفر خبرنگار ثبتنامشده در این سامانه نیز مربوط به استانهاست. باوجود کمیت بیش از ظرفیت، آنچه از اخبار استانها در سطح کشوری مخابره میشود در قواره رسانه و توانایی خبرنگارانش نیست. این بیقوارگی بهویژه در حوزه محیطزیست بیشتر مشهود است و اخبار و دغدغههای محیطزیستی اغلب از سوی کنشگران محلی و یا خبرنگاران ساکن در تهران پیگیری میشود.
تهرانیزه شدن رسانه اگرچه مسئلهای جدیست و عدم امنیت شغلی، معیشت حداقلی و موارد متعدد مبتلابه این حرفه زندگی تمامی خبرنگاران را به چالش کشیده و از علاقه به نوشتن از بحرانها بهویژه اخباری که پیگیری آن عزم جدی میطلبد رانده، اما آنچه خبرنگاران و روزنامهنگاران دور از مرکز را با ابعاد بزرگتری از این چالش مواجه کرده، مناسبات محلی و فقر تشکیلات صنفی است.
نبود ارتباط مؤثر میان مسئولان استانی و خبرنگاران، عدم پاسخگویی مناسب، زدوبندهای پنهانی با متخلفان به دلیل بافت اجتماعی و پیوندهای خانوادگی، محدودیتهای ناشی از وابستگیهای آشکار و نهان دولت و یا محافل دیگر، دست همکاران محلی را در تولید خبر و نشر آن بسته است.
روزنامهنگاران محلی با فقر تشکیلات سازماندهیشده و نظام صنفی ضعیف هم مواجهاند. نگاه شمالی – جنوبی نسبت به رسانهها از سوی مسئولان و مدیران رسانههای موجود در مرکز نیز همپای ضعف رسانههای استانی مانع جدی دیگری در مسیر روزنامهنگاری محلی و غفلت از بحرانهای محیطزیست در شهرهای کوچک است. امری که منجر به فراموشی پتانسیل روزنامهنگاری محلی شده و عاملی برای آنکه خبرنگاران شهرستانها از رقابت با همکارانشان در رسانههای سراسری و پایتختنشین جا بمانند.
بهبود نگاه مسئولان و مناسبات محلی اگر زمانبر باشد، چارهاندیشی برای هویتبخشی اهالی رسانه ساکن در شهرستان و استانها نباید مسئلهای پیچیده باشد. حل مسئله فرمول روشنی دارد، اگر عزمی برای اصلاح باشد.
منبع: روزنامه پیام ما (لینک)