- هامون ایران - https://www.hamooniran.ir -

سلاح های شیمیایی و نبود پرده آخر

پرده ی نخست- جنگ جهانی اول،آلمانها به فاصله سالهای ۱۹۱۴تا۱۹۱۷عوامل شیمیایی را برای نخستین بار بر علیه فرانسوی ها بکار بردند.درتمام سالهای جنگ اول،قریب یک میلیون وسیصد هزار سرباز در معرض استنشاق عامل خردل و فسژن قرار گرفتند. در پی این کشتار عظیم، حدود پنجاه کشور معاهده عدم کاربرد جنگ افزارهای شیمیایی(پروتکل۱۹۱۵)را در ژنو امضا کردند.

پرده ی دوم- ویتنام،۱۹۶۱ ،آمریکا در طول هفت سال جنگ، پنجاه هزار تن از عوامل ضد گیاه را استفاده کرد. این گازها که به عامل نارنجی، سفید و آبی معروفند به بهانه از بین بردن استتار گیاهی ویتنامی ها منتشر شد که به ازبین بردن کامل پوشش گیاهی و مزارع ویتنامی ها منجر شد. آمریکا یک بار دیگر در سال ۱۹۸۴طی آزمایشی در شمال برزیل، سلاحهای شیمیایی را بکار بردند که دوقبیله بومی را بطور کامل از هستی ساقط کرد و هفت هزار نفر را به کام مرگ کشاند.

پرده ی سوم- هفتم تیرماه شصت وشش، سردشت، ساعت چهار و پانزده دقیقه بعدازظهر درحالیکه مردم عادی و غیرنظامی به زندگی روزمره خود مشغول بودند. بمب افکن های عراقی در آسمان سردشت ظاهر شدند. جنون کشتار؛ دوباره به سراغ صدام آمده بود. دقایقی پس از بمباران مردم بیگناه سردشت که هیچ از سرنوشت غم انگیزی که در انتظارشان بود اطلاع نداشتند، از پناگاه ها خارج شدند و در حالیکه از سطح پایین خرابی ها و تلفات خوشحال بودند به ناگاه بوی سیر گندیده فضای شهر را در بر گرفت. صدام عقده حقارتش را از شکستهای متوالی درجبهه ها، با جنایتی شیمیایی گشوده بود. مردم شهر که دیگر گاز خردل را استنشاق کرده بودند یک به یک برزمین افتادند و پرپر شدند. زخم ناسور سردشت همچنان بعد از بیست و هفت سال در دل ملت ایران و بر تن بازماندگان آن روز سیاه باقیست. حملات شیمیایی صدام به سردشت ختم نشد. با سکوت مجامع جهانی، صدام وقیخ تر از گذشته، اینبار حلبچه را در اسفندماه همان سال آماج حملات خود قرار داد. پنج هزار کشته و نه هزار مجروح ماحصل این جنایت جنگی آشکار بود.

پرده ی چهارم- سازمانهای بین المللی و سازمان ملل در خلال همه ی این وحشی گریها یا چشم خود را در برابر فجایع تلخ ضد بشری بست یا با انفعال و بی قیدی تمام تنها به طرح و تصویب طرحهایی پرداخت که هیچ ضمانت اجرایی نداشت.برای نمونه در پی حملات شیمیایی عراق پس از عملیات بدر در زمستان شصت و سه، ایران خواستار اعزام هیئتی کارشناسی از سوی سازمان ملل برای بازرسی از منطقه شد. در پاسخ دبیر کل سازمان ملل طرحی هشت ماده ای را تدوین و به دوکشور ارسال کرد. در این طرح آمده بود که دوکشور ایران و عراق با پذیرش کنوانسیون های بین المللی از ادامه حیات شیمیایی خودداری کنند که عراق از پذیرش آن سر باز زد.
در ناکارآمدی این معاهدات همین بس که کشور عراق خود یکی از ۱۲۰ کشور امضا کننده قرارداد ژنو بود. کشورهای مدعی حقوق بشر که در سکوتی مرگبار فرو رفته بودند از فروش این سلاح ها به عراق پا را فراتر نهاده، چهار خط تولید گاز خردل و تابون را در سامرا برای عراق راه اندازی کردند که تولید هفتگی آن جمعا ده هزار تن بود. رادیو صدای عراق در تاریخ سی مهر ۱۳۸۰ اعلام کرد:«در جنگ با ایران از پودر سیاه زخم استفاده مینمودو در طول هشت سال جنگ هر هفته اقدام به تولید سه هزار لیتر ماده مادر در تولید پودر سیاه زخم میکرد.»
کشورهای غربی تا پایان جنگ هیچ موضعی در قبال این جنایتهای جنگی صدام نگرفتند، ولی سالها بعد  سلاح های کشتار جمعی را دستاویز اشغال این کشور قرار دادند.
در فروردین ۱۳۶۳ و زمستان۱۳۶۴گزارش بازدیدهای کارشناسی هیئت سازمان ملل منتشر شد که موید کاربرد سلاح های کشتار جمعی توسط عراق بود. در پی این بیانیه عراق موقتا خملات شیمیایی خود را متوقف کرد ولی پس از فتح فاو، درحالیکه آشکارا صدام برای عقب راندن فاتحین از بمبهای شیمیایی استفاده کرد، این عراق بود که ایران را متهم به استفاده از سلاح های شیمیایی میکرد که پس از بازدیدهای کارشناسان، سازمان ملل هر دو کشور را متهم کرد. اما کمی بعد مشخص شد که ایران هرگز از بمب شیمیایی استفاده نکرده و در واقع این آثار انهدام یکی از مهمات خانه های عراق بوده که محل نگهداری مواد شیمیایی بود.

پرده ی پنجم- با پایان جنگ تحمیلی، شماری از یارانیان و قربانیان حملات شیمیایی، در دادگاه های بین المللی طرح دعوی کردند که متاسفانه به دلایل بسیار، دولت وقت و حتی دولتهای بعدی تا کنون حمایت چندانی از شاکیان نداشتند. در بسیاری از دادگاه های اروپایی از جمله دادگاه بین المللی لاهه پرونده جنایت سردشت همچنان باز است. اما بدلیل نبود اراده محکم دولتی برای پشتیبانی اطلاعاتی و بین المللی از شاکیان پرونده، نتیجه چندانی نداشته است. خوشبختانه به تازگی به دستور رئیس دولت یازدهم، هیئتی به ریاست معاون حقوقی رئیس جمهور مسئول پیگیری و تشکیل پرونده و طرح شکایت شده اند.