- هامون ایران - https://www.hamooniran.ir -

«روزنامه نگاری محلی؛ در وضعیت دیگر»

انجمن هامون ایران؛ پنجاه و ششمین عصرانه ی فرهنگی خود را به بهانه ی روز خبرنگار در ایران؛ به موضوع «تاملی بر روزنامه نگاری در استان بوشهر» اختصاص داد. این نشست سه شنبه ۲۱ مردادماه ۱۳۹۳ در محل دفتر هفته نامه اتحاد جنوب و با حضور و ارایه ی حسین رویین تن؛ روزنامه نگار هم استانی و سردبیر هفته نامه توقیف شده ی سفیر دشتستان؛ علی پیرمرادی؛ خبرنگار پیش کسوت هم استانی و اکبر صابری؛ مدیرمسئول هفته نامه اتحاد جنوب برگزار شد. در ابتدا اسماعیل حسام مقدم؛ عضو هیات موسس انجمن هامون ایران، در ابتدای جلسه روز خبرنگار را به همه ی خبرنگاران و روزنامه نگاران تبریک گفت. وی سپس خاطر نشان کرد: «ما این جلسه را به تاملی بر روزنامه نگاری در استان بوشهر اختصاص داده ایم تا با حضور روزنامه نگاران و خبرنگاران پیش کسوت علی پیرمرادی؛ اکبر صابری و حسین رویین تن و در کنار آن ها روزنامه نگاران نسل جدید؛ تجربیات؛ نقاط قوت؛ نقاط ضعف و آسیب های پیش رو روزنامه نگاری و مطبوعات استان بوشهر را با دیگران به اشتراک بگذارند.» وی سپس به معرفی چند برنامه ی فرهنگی که طی روزهای آینده قرار بود؛ در شهرستان دشتستان و استان بوشهر برگزار شوند؛ پرداخت.

سپس وی از علی پیرمرادی دعوت کرد تا مباحث مورد نظر خود در باب تاملی بر روزنامه نگاری در استان بوشهر را ارایه نماید. پیرمرادی در صحبت های خود «برخورد تفننی به مقوله روزنامه نگاری؛ انتشار نامنظم و توزیع مطبوعات محلی؛ مشکلات مالی خبرنگاران و بیمه نبودن اکثر آن ها؛ به رسمیت نشاختن منزلت روزنامه نگاری و خبرنگاری نزد مسئولین؛ عدم دریافت تسهیلات خبرنگاری و امکانات رفاهی؛ عدم آموزش مناسب خبرنگاری و عدم جذب آگهی؛ محدودیت در تامین نیروی انسانی مطبوعات و کمبود خبرنگار و نویسنده در شهرستان های استان بوشهرو ….» را از جمله مصائب حرفه ی روزنامه نگاری استان دانست. وی در بخش دیگر صحبت های خود نیز از تجربه ی زیسته اش در هفته نامه های استان بوشهر به ویژه هفته نامه اتحادجنوب اشاره کرد و مباحثی را مطرح نمود. بخشی از صحبت های پیرمرادی؛ چندی پیش نیز در گفت و گویی مشروح با پایگاه خبری فکر شهر بیان شده بود که با جوابیه ی مدیرمسئول هفته نامه اتحاد جنوب رو به رو شد.

اکبر صابری؛ مدیرمسئول این نشریه نیز که در نشست حضور یافته بود؛ قبل از پاسخ به ادعاهای علی پیرمرادی؛ روز خبرنگار را به همه ی کسانی که در عرصه های فرهنگی و مطبوعاتی فعالیت دارند؛ تبریک گفت و در ادامه ی صحبت های خود خاطرنشان کرد؛ روایت های پیرمرادی، درباره ی اتفاق های مربوط به اتحادجنوب خلاف واقع است. وی ضمن ارج گذاشتن به تلاش های چندین دهه ی فعالیت های مطبوعاتی علی پیرمرادی؛ از وی به عنوان نخستین خبرنگار برازجان و پیش کسوت عرصه ی خبر در دشتستان نام برد؛ اما در نگارش و تنظیم خبرنویسی، وی را خبرنگاری آماتور ارزیابی کرد. این فعال مطبوعاتی افزود: «خبرهای پیرمرادی در بسیاری از مواقع غیر مستند است؛ حتا به خاطر انتشار خبرهای وی؛ سه بار به دادگاه فراخوانده شده، که دو بار تبرئه و یک بار هم محکوم شده ام.» صابری؛ درباره ی میزان بدهی پیرمرادی بابت فروش نسخه های هفته؛ در آن زمان مبلغ مهمی برای ماندگاری هفته نامه و تداوم انتشار آن بوده است.»

اسماعیل حسام مقدم؛ پس از صحبت های صابری؛ مدیرمسئول هفته نامه اتحادجنوب گفت: «آن چه که در سوتفاهمی که ما بین علی پیرمرادی؛ خبرنگار پیش کسوت استان و هفته نامه ی اتحادجنوب برجسته می نماید؛ نشان از یکی از مصائب ما جنوبی ها است که اهل گفت و گو و دیالوگ نیستیم و در باب مسایل صنفی صحبتی انجام نمی شود.» وی خاطر نشان کرد:«ای کاش مطبوعات محلی شرایطی را فراهم می کردند که طی این سالیان خبرنگاران و فعالین آموزش رسانه یی و خبری و تحلیلی می یافتند. فقدان خانه مطبوعات محلی استان بوشهر در این چندسالع و وقفه ی آموزش به اهالی رسانه و خبرنگاران آسیب جدیی بود که به رسانه های محلی مترتب شد.»
سپس حسین رویین تن، نیز درباب تجربه های زیسته ی مطبوعاتی خود و اهمیت فعالیت های روزنامه نگاری مواردی را مطرح کرد. وی در ابتدای سخنان خود از خدمات فرهنگی و اجتماعی علی پیرمرادی به عنوان یک چهره ی مطبوعاتی پیش کسوت به نیکی یاد کرد و خواهان ارج گذاشتن به خدمات فرهنگی و اجتماعی وی به منطقه ی دشتستان شد.

وی در ادامه ی صحبت های خود؛ ویژگی های خبرنگاری را برشمرد و گفت: «خبرنگار باید شجاع و بلند گو و سخنگوی مردم باشد نه کاتب نویس حکومت و قدرت.» رویین تن افزود: «مطالب و اخباری که اهالی رسانه تهیه و منتشر می کنند باید موثق باشد و وجه تخریبی و اغراض شخصی یا حزبی در آن لحاظ نشده باشد. روزنامه نگار باید امانت دار باشد. روزنامه نگار باید وکیل ملت باشند نه وکیل الدوله.» رویین تن در ادامه افزود: «تقسیم عادلانه ی ثروت، قدرت و اطلاعات (آگاهی) سه رکن اصلی دموکراسی در کشورهای توسعه خواه و پیشرفته محسوب می شود که در کشورهای خاورمیانه این مهم از جایگاه مناسبی برخوردار نیست و بی شک فعالیت های مدنی و مطبوعاتی در چنین کشورهایی با مشکلات و موانع فراوانی رو بع رو هستیم.» این فعال مطبوعاتی گفت: «با همه ی سختی هایی که در راه مطبوعات و آزادی بیان وجود دارد؛ نباید گذاشت سلاح ها بر زمین بیفتد نیروهای مطبوعاتی و فعال در حوزه روزنامه نگاری باید چراغ این خانه را روشن نگه دارند.»
عبدالخالق عبدالهی نیز درباره ی علی پیرمرادی گفت: «تاریخ روزنامه نگاری پیرمرادی، تاریخ شفاهی مطبوعات در دشتستان است.» وی سپس افزود: «روزنامه نگاری بند بازی بدون در دست داشتن ابزار کنترل تعادل است. اشتباهات روزنامه نگاری بسیاری در ایران در طول تاریخ؛ باعث شده تا زندگی خیلی از روزنامه نگاران و مطبوعات به خطر بیفتد.»

مهدیه امیری؛ عضو هیات موسس انجمن هامون و سردبیر تارنمای هامون نیز درباره ی یکی از نقاط ضعف روزنامه نگاری در استان بوشهر؛ عملکرد حزبی و سیاسی مطبوعات دانست. این فعال مدنی و مطبوعاتی گفت: «متاسفانه دیدگاه حزبی و فعالیت های احزاب در جامعه نهادینه نشده است؛ از این رو بار اصلی فعالیت های حزبی بر دوش مطبوعات سنگینی می کند و متاسفانه مطبوعات نیز این مهم را عهده دار شده اند.» وی در ادامه افزود: «نشریات دارای سه کارکرد تولید خبر؛ تولید رای و تولید اندیشه هستند؛ اما در ایران تنها تولید خبر انجام می شود و نشریه به وجود می آید تا کارکرد سیاسی داشته باشد. متاسفانه این مساله در استان بوشهر و شهرستان ها بیشتر به چشم می آید. آن چه به نظر می رسد، مطبوعات محلی باید توجه بیشتری به تحلیل و ارزیابی از خبر داشته باشند. در حال حاضر فقدان نقد و تحلیل در مطبوعات استان بوشهر بسیار چشم گیر است.»
اسماعیل حسام مقدم؛ عضو شورای سیاست گذاری و نویسندگان هامون نیز گفت: «هامون در دو سال حضور و فعالیت مطبوعاتی / مدنی خود در استان بوشهر تلاش کرده تا گفتمان تحلیل در مطبوعات را برجسته کند و در این حوزه تلاش هایی را ساماندهی کرده است.» وی تصریح کرد: «فقدان گفتمان سازی اقلیتن های مدنی در مطبوعات محلی استان بوشهر باعث شده؛ هامون طرح و برنامه ریزی ویژه یی در این زمینه داشته باشد و تا کنون ویژه نامه و پرونده های مطبوعاتی زیادی را در زمینه ی حقوق شهروندی معلولین؛ حقوق شهروندی؛ ادبیات کودکان؛ جوانان و… را منتشر کرده است.»
اکبر صابری؛ مدیرمسئول هفته نامه اتحادجنوب نیز در پاسخ به امیری گفت: «با نظر شما موافق هستم و همین گونه است که می گویید. ولی چون در کشور ما همه ی ارکان دموکراسی از رشد خوبی برخوردار نیست و تحزب و کارهای حزبی درونی نشده است؛ در بیشتر مواقع مطبوعات؛ جایگزین احزاب می شوند و کارکردهای آنان را عهده دار می شوند. در بسیاری از مواقع که ما به عنوان یک رسانه باید در جریانات سیاسی یا انتخاباتی باید بی طرف بمانیم؛ ناگزیر شده ایم به این سو گرایش پیدا کنیم.» وی تصریح کرد: « وقتی در استان بوشهر حزب فعالی نداریم؛ نسیم جنوب، نصیربوشهر، اتحادجنوب و …. کارهای سیاسی و حزبی را به دوش می کشند. ایام انتخابات نشریات که باید کار اصلی خود یعنی اطلاع رسانی و آگاهی دادن را انجان دهد؛ مطبوعات کارکرد سیاسی پیدا می کنند.» صابری افزود: ««فعالیت سیاسی مطبوعات به نوبه ی خود محلی از اشکال نیست؛ اما نباید ارگان یک حزب خاص شود.»
رضا شبانکاره؛ روزنامه نگار و عضو شورای نویسندگان هامون در مطبوعات محلی استان بوشهر نیز نبود کار گروهی سازمان یافته را از معایب کار روزنامه نگاری در استان بوشهر برشمرد و گفت: عدم چاپ منظم اکثر مطبوعات محلی استان بوشهر باعث گریزان شدن مخاطب و عدم افزایش تیراژ شده است.»
در ادامه ی بحث، صحبت حضار در نشست، دوباره متوجه علی پیرمرادی و فعالیت های وی شد. اسفندیار فتحی؛ از تلاش های شبانه روزی علی پیرمرادی در زمینه ی اطلاع رسانی و خبرنگاری تشکر و قددرانی نمود و خاطره یی از وی نقل کرد. فتحی گفت: «من در سال ۱۳۶۵ ساکن روستای هفت جوش بودم و در فصل زمستان؛ سیل ما را محاصره کرده بود و کسی به ما دسترسی نداشت. یعنی اگر کسی برای ما آذوقه یا چیزی می خواست بدست ما برساند؛ تنها از طریق هلی کوپتر امکان پذیر می شد؛ اما پیرمرادی بنا به مسئولیت خبرنگاری و تعهدی که در او سراغ داریم؛ برای پوشش خبری حادثه ی سیل؛ با یک شرایط و وضع خاصی خود را به روستای هفت جوش در آن وضعیت رسانده بود.»
اصغر محمدخانی؛ دبیر ادبیات دبیرستان های شهرستان دشتستان نیز گفت: «خبرها و نوشته های علی پیرمرادی به نظرم عزیزترین و با ارزش ترین چیز زندگی او به شمار می روند؛ لذا من از مدیرمسئول هفته نامه اتحادجنوب و مسئولین شهری استدعا دارم؛ برای جمع آوری نوشته ها و مطالب وی در نشریات اقدامی انجام دهند تا به صورت یک کتاب نوشته های ژورنالیستی وی منتشر شود.» برخی از حاضران در نشست نیز به فراز و فرودهای بی شماری که در زندگی اجتماعی و مطبوعاتی علی پیرمرادی اتفاق افتاده است؛ اشاره کردند. یکی از حاضران در نشست گفت: «پیرمرادی خودش فرصت های زندگی اش را سوخت.» یکی دیگر از حضار هم به نقل از نویسنده و روزنامه نگاری گفت: «حرفه ی خبرنگاری و روزنامه نگاری؛ روزنامه نگار را به همه چیز می رساند؛ مگر این که روزنامه نگار نماند!» مسعود آتشی نیز گفت: «متاسفانه علی پیرمرادی،نتوانست آینده ی زندگی خود را مدیریت کند، در صورتی که امکانات و شرایطی که او داشت؛ موقعیت کنونی او، درخور این فعال مطبوعاتی نیست.»
در جمع بندی نهایی این نشست؛ مقرر شد از سوی انجمن هامون؛ اعضای عصرانه ی فرهنگی هامون، هفته نامه اتحاد جنوب مساله ی بیمه ی علی پیرمرادی تا حصول نتیجه از مراجع اداری پی گیری شود. بخشی از حاضران نیز در نشست از پیرمرادی درخواست کردند بخشی از مطالب منتشر شده اش در گفت و گو با یکی از پایگاه های خبری استان بوشهر که منجر به سوتفاهمی با هفته نامه اتحادجنوب شده است را به گونه یی تصحیح کند و آن گفته ها را با ارایه ی توضیحاتی تلطیف نماید.
در این نشست اکبر صابری؛ در ایامی که زنده یاد حسنعلی اسلامیان خبرنگار پیش کسوت و نماینده روزنامه ی اطلاعات در شهرستان دشتستان در قید حیات قرار داشت و در بیمارستان شهیدگنجی بستری بود؛ گزارشی از وضعیت رو به وخامت ایشان ارایه کرد و یادی از فعالیت های مطبوعاتی و خدمات ارزنده ی ایشان در توزیع مطبوعات در شهرستان دشتستان شد.