- هامون ایران - https://www.hamooniran.ir -

نی انبان؛ زبان فرهنگی موسیقی در جنوب

محسن شریفیان نوازنده ى سرشناس بوشهری، به مناسبت روز جهانى نى انبان براى اولین بار اقدام به انتشار عکسى نموده است که در آن، تعداد چشمگیرى از نوازندگان نى انبان به چشم مى خورد. این اقدام وی می تواند واکنشی  نسبت به لغو کنسرت هایش در طی چند ماه گذشته در شهرهای بوشهر و شیراز باشد. هامون در صفحات محلی استان بوشهر همواره به مساله موسیقی و ضرورت آن برای داشتن جامعه ای سالم و بانشاط اشاره نموده و در عصرانه های فرهنگی نیز در طی چندین جلسه به این مهم پرداخته است. هامون بر این مساله تاکید دارد: از آنجا که نی انبان؛ به عنوان نمادی از زبان فرهنگی موسیقی در منطقه ی جنوب ایران است همواره می طلبد که مورد حمایت و توجه قرار گیرد.

سه نظریه زیبایی شناسی درباره موسیقی وجود دارد: موسیقی به مثابه زبان احساسات، موسیقی به مثابه نماد احساس و ذات موسیقی صدا و حرکت است. بسیاری از ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍پدیده‌های طبیعی مانند ابشار و وزش باد از میان برگ‌های درختان و نوای طبیعی موسیقی ایجاد می‌کنند. پس باید بپذیریم موسیقی پدیده‌ای است در فطرت ادمی. موسیقی یکی از زیر مجموعه‌های فرهنگ می باشد که در همه جوامع وجود دارد و گاه با افسانه‌ها و حکایت‌ها و احساسات نیز همراه است. نی انبان یکی از قدیمیترین سازهایی است که در کشورهای زیادی آنرا به عنوان ساز اصیل می‌شناسند ولی شکل ظاهری آن مقداری با هم تفاوت دارد. در زمان‌های قدیم مردمی که از جایی به جای دیگر می‌رفتند، این ساز را نیز با خود جابه جا می‌کردند وبا تغییر دادن شکل ظاهری آن، آن ساز را در منطقه ی جدید مورد استفاده قرار می‌دادند و پس از مدتی جز سازهای سنتی آن منطقه در می‌آمد. با اینکه این ساز در کشورهای مختلف از نظرشکل و صدا تفاوت‌هایی دارد، ولی نمی‌توان گفت که مشابه یکدیگر نیستند. گفته شده‌است که بابِلی‌ها در سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد نی انبان داشته‌اند. در واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد دوم به قلم آقای مهدی ستایشگر چنین آمده‌است: نویسندگان یونانی اختراع انواع نای را به مردم آسیا نسبت داده‌اند، زیرا آثار باقی مانده از نخستین آثار کهن (در خرابه های آشور) بازگو کننده ی اختراع نای، دو نای و چند نای است که به روایت متون یونانی این سازها ابتدا از آسیا به اروپا رفته و کم کم به صورت فلوت و اقسام آن درآمده‌است. بدیهی است با این استدلال، یونانی‌ها آشنایی با نی و طریقهٔ نواختن آن را از ملل خاورمیانه اخذ کرده‌اند.

تلاش بوشهری ها برای ثبت جهانی نی انبان

روز ١٩ اسفند ماه برابر با ۱۰ مارس ۲۰۱۵، روز جهانى «نى انبان» نام گرفته است، نمونه هاى مختلفى از این ساز در سراسر جهان نواخته مى شود و گونه اى از این ساز پر مخاطب نیز در جنوب ایران رایج است.

به گزارش خبرنگار «موسیقی ایرانیان»، محسن شریفیان نوازنده ى سرشناس بوشهری، به مناسبت روز جهانى نى انبان براى اولین بار اقدام به انتشار عکسى نموده است که در آن، تعداد چشمگیرى از نوازندگان نى انبان به چشم مى خورد و این عکس در تاریخ ١٣٩٣/١٢/١۵ در امارت ادریس واقع در بندر بوشهر به ثبت رسیده است.

طراح این عکس عنوان کرده است که: «تلاش دارم تا به ثبت جهانى این ساز کمک کنم. سازى که مستندات ما حضور آن را در بندر بوشهر دست کم به بیش از دویست سال تایید مى کند.»

محسن شریفیان که کتاب «تاریخ موسیقى بوشهر» را تألیف کرده است، در گفتگوی کوتاهی خاطر نشان کرد: «حضور پر تعداد نوازنده ها در این عکس که تنها بخشى از نوازنده هاى نى انبان در بوشهر را شامل مى شود، گواه عمیق بودن این ساز و موسیقى در بین مردم است.»

انجمن جهانى نى انبان نیز در صفحه ى رسمى خود اقدام این نوازنده ى بین المللى را رویداد برجسته امروز نامیده و نوشته است: «رویدادهای زیادی برای این روز در سرتاسر جهان برنامه ریزی شده است از بلاروس و امریکا تا آلمان، مجارستان، انگلستان و کانادا. اما رویداد برجسته امروز به محسن شریفیان تعلق میگیرد. وی علارغم مخالفت های موجود گردهمایی را با تعداد زیادی نی انبان نوازان بوشهری ترتیب داده است.»

.