- هامون ایران - https://www.hamooniran.ir -

گونتر گراس نویسنده آلمانی برنده نوبل درگذشت

ناشر آثار گراس (اشتایدل) اعلام کرده این نویسنده آلمانی در سن ۸۷ سالگی در بیمارستانی در شهر لوبک از دنیا رفته است. گونتر گراس نویسنده‌ای بود که سکوت گذشته آلمان را برای یک نسل از آلمانیان شکست. روزنامه گاردین در شماره امروز خود نوشت، گراس موفقیت را با تحقیق و کاوش در هر شکل هنری به دست آورد. از شعر تا نمایشنامه و از مجسمه تا هنر گرافیک. اما با انتشار اولین رمانش با عنوان، «طبل حلبی» در سال ۱۹۵۹ و کسب جایزه نوبل ادبیات، به شهرتی جهانی رسید. وی همیشه به دنبال فعالیت‌های انسانی از جمله کمپین برای صلح و محیط زیست بود.

گراس متولد شهر دانزیگ (گدانسک کنونی) در سال ۱۹۲۷ میلادی بود. در ۱۹۴۴ به عنوان سرباز وظیفه به ارتش رفت. پس از شش ماه بدون شلیک حتی یک گلوله، در جنگ زخمی و به وسیله نیروهای آمریکایی دستگیر شد. پس از آن در رشته هنر در دانشگاه دوسلدورف و برلین ادامه تحصیل داد و به گروه موسوم به «۴۷» متعلق به هانس ورنر ریشتر پیوست که علاوه بر او نویسندگانی همچون اینگبورگ باخمن و هاینریش بول نیز حضور داشتند. در سال ۱۹۵۶ زمانی که به پاریس نقل مکان کرد کار روی یک رمان را آغاز کرد.

روز ۱۶ فروردین ۱۳۹۱(۴ آوریل ۲۰۱۲) در اوج مدعیات غرب بر سر برنامه هسته ی ایران شعر منثوری از گونتر گراس با عنوان «آنچه باید گفته شود» در روزنامه آلمانی زود دویچه تسایتونگ، نیویورک تایمز و روزنامه ایتالیایی لارپوبلیکا منتشر شد که جنجال‌های فراوانی را در میان اصحاب رسانه و سیاست بر انگیخت. وی در این شعر با اشاره به بمب‌های هسته‌ای اعلام‌نشده تل‌آویو، آنها را تهدیدی برای صلح جهانی خوانده است. او همچنین با کنایه ای طنزگونه به اینکه آلمان قرار است یک زیردریایی جدید به اسرائیل بدهد، نوشته است که این زیردریایی «باید همه کلاهک‌های نابودکننده را به جایی هدایت کند که وجود یک بمب اتمی در آن ثابت نشده است.» او در این شعر به صراحت از اسرائیل نام می‌برد و با انتقاد از «حمله پیشگیرانه» می‌گوید که اسرائیل به‌عنوان یک قدرت اتمی، صلح جهانی را که خود متزلزل است، به خطر انداخته است.

او رمان کوتاه «موش و گربه» را در سال ۱۹۶۱ به چاپ رساند و در سال ۱۹۶۳ «سال‌های سگی» را روانه‌ بازار کتاب کرد. این آثار که هر سه به ظهور نازیسم پرداخته‌اند، به عنوان «سه‌گانه‌ دانتسیگ» معروف‌اند.

یکی از جنجالی‌ترین رخدادهای زندگی گونتر گراس، مصاحبه‌ او درباره‌ کتاب «پوست کندن پیاز» در سال ۲۰۰۶ بود که طی آن این برنده‌ نوبل ادبیات اعتراف کرد زمانی عضو ارتش نازی بوده، در حالی‌که پیش از آن تصور می‌شد او به علت آن‌که خیلی جوان بوده، در ارتش نازی عضویت نداشته است.

جایزه کارل گئورگ بوشنر سال ۱۹۶۵، جایزه‌ توماس مان ۱۹۹۶، جایزه‌ پرنس آستوریاس ۱۹۹۹ و دکترای افتخاری دانشگاه آزاد برلین از جمله افتخارهای این نویسنده‌ بزرگ آلمانی هستند.

گونتر گراس در سال ۲۰۱۲ با انتشار شعری علیه رژیم اشغالگر قدس به تیتر اول روزنامه‌های جهان تبدیل شد. او در آوریل آن سال شعری را به نام «آن‌چه باید گفت» منتشر کرد که در آن اسراییل را تهدیدی علیه صلح جهانی خواند. چاپ این سروده در سه روزنامه نیویورک تایمز، ریپابلیکا و دویچه سایتونگ خشم مقام‌های اسراییلی را برانگیخت تا جایی‌که ورود این شاعر آلمانی را به سرزمین‌های اشغالی ممنوع اعلام کردند. گراس همچنین در مجموعه شعر خود، «فانی»، جاسوس هسته‌یی اسراییل را یک قهرمان خواند.

گونترگراس در سال ۲۰۱۳ از سوی مجله سیسرو به عنوان روشنفکر شماره یک آلمانی‌زبان شناخته شد.

آثار گراس

اما مشهورترین رمان او طبل حلبی است که نمونه برجسته سبک رئالیسم جادوئی در اروپا به شمار می‌آید. این رمان سال ۱۹۵۹ چاپ و باعث شهرت گراس شد.
رمان مشهور دیگر او «سال‌های سگی» نام دارد که سال ۱۹۶۳ منتشر شد و به تلفیق واقعیت با تخیل مشهور است. او سال ۱۹۸۶ پس از سال‌ها سکوت، رمان «ماده موش» را منتشر کرد.