می گویند ورزش؛ جدای از تغذیه مناسب، یکی از مواردی است که رابطه مستقیم با سلامت افراد دارد و باعث افزایش امید و نشاط در زندگی می شود. وجود فضاهای ورزشی در هرشهر یا روستایی از حقوق شهروندی محسوب می گردد. متاسفانه در شهر برازجان ورزش دارای جایگاه بالایی نمی باشد که از جمله مهم ترین دلایل آن می توان به غالب نبودن دیدگاه ورزش در فرهنگ برخی شهروندان و حتا برخی مسیولین و نبود فصای مناسب جهت انجام فعالیت های ورزشی اشاره کرد. یکی از بانوان ورزشکار در برازجان که تمایلی به گفتن نام خود نداشت نظر خود را در خصوص ورزش بانوان اینگونه بیان کرد:” برای پیشگیری و مقابله با آسیب هایی که ورزش بانوان را تهدید می کند؛ باید به ایجاد بستر لازم با توسعه جاذبه ها و امکانات لازم برای همگانی کردن ورزش در بین بانوان اقدام نمود. حال با چنین شرایطی چه کسانی باید به فکر افتاده و وارد صحنه عمل در حوزه ورزش بانوان ایران زمین گردند که شهرستان دشتستان نیز بالتبع آن بهره مند گردد. برای برشمردن خلاها، آسیب ها و کمبودهای جامعه ورزش باید چند گامی به عقب آمده و از میدان فاصله گرفته تا بتوانیم جامع تر و ریشه ای معایب و مشکلات این حوزه سازنده و تاثیرگذار را بخوبی ببینیم.”
ورزش در بانوان برازجانی با مشکلات عدیده ای روبه رو می باشد. پایین بودن فرهنگ در پذیرش ورزش بانوان نه تنها در برازجان بلکه در سراسر کشور باعث گردیده که این ورزشکاران با عدم خودباوری در فعالیت های ورزشی روبرو شوند و تمایلی برای شروع و یا ادامه دادن به طور حرفه ای در رشته های ورزشی از خود نشان ندهند. نادر آزاده؛ رییس هیات شنا و واترپلو شهرستان دشتستان در خصوص مشکلات ورزش بانوان در برازجان گفت:” مشکلات و تنگناها در حوزه ورزش بانوان از سایر مولفه های فعالیتی بانوان مستثنا نیست. نگاه کلی به تحرکات اجتماعی بانوان طی دهه های اخیر از بعضی باورها و اعتقادات سنتی بوده و ورزش نیز با توجه به شرایط خاص خود با حساسیت بیشتر جزیی از این زنجیره است. نگاه محدود به بانوان، عدم خودباوری به توانمندیهای خویش در بانوان، جدی نگرفتن ورزش بانوان توسط هیات ها، عدم برنامه ریزی محوری برای نیل به اهداف قهرمانی وهمگانی در حوزه بانوان، وجود موانع سخت افزاری نظیر اماکن اختصاصی و امکانات و ضعف جدی بانوان در جذب اسپانسرهای بخش خصوصی از چالش های قابل تامل ورزش بانوان در برازجان است.”
بانوی فعال ورزشی که بسیار از وضعیت موجود در سازمان ورزش و جوانان شهرستان دشتستان ابراز نارضایتی می نمود و برای آینده ورزش برازجان بسیار متاثر بود، به مشکلات زیادی در عرصه ی ورزش بانوان برازجانی اشاره نمود و با ناراحتی گفت:”متاسفانه بدنه فعلی اداره تربیت بدنی دشتستان جهت فعالیت بانوان از سلامت لازم برخوردار نمی باشد و این امر به عملکرد در این حوزه بسیار آسیب زده است. در تربیت ورزشکاران به ویژه بانوان توجه به رویکردهای اخلاقی و پهلوانی و تربیت توسعه روابط اجتماعی توجهی نمی گردد؛ چرا که متصدیان در راستای حساس سازی مربیان اقدامی ننموده و نمی نمایند، عدم وجود فضاهای تخصصی ویژه بانوان در رشته های گوناگون یکی دیگر از معضلات پیش روی ورزش دشتستان می باشد که توجه به رویکردهای سنتی یاد شده در بالا خود بیشتر آسیب زننده بوده است، گاهن مشاهده می شود که در گزینش مربیان چه در بخش آقایان و چه در بخش بانوان فاکتورهای الزامی اخلاقی و اجتماعی که سازنده ترین فاکتورها در مسیر تعالی انسانی بعنوان شاخص ترین هدف ورزش لحاظ نمی گردد که گاهن شاهد آسیب های جدی از این بحث هم بوده ایم و نبود سیستم انضباطی دقیقی که حاکم بر مجموعه باشد تا به موقع بتواند با داشتن ضمانت اجرایی لازم وارد عمل شده و با افراد متخلف برخورد نماید دیگر خلاء بزرگ این مجموعه می باشد.”
وی در خصوص مدیریت و کارکنان سازمان ورزش و جوانان شهرستان دشتستان اینگونه نظر داد:”متاسفانه در ورزش، کار مدیر و کارکنان اداره می بایست بعنوان بازوهای هیئت ورزشی دوشادوش آنان بوده و همراه و همگام با آنان باشند و بعنوان یک پل تعامل ساز با فضای دارای پتانسیل کمک به بدنه ورزش باشند مانند سایر ادارات دولتی، بخش صنعت و … که متاسفانه در سال های اخیر ضمن عدم همراهی دوشادوش در عمل، گاهن شاهد سنگ اندازی ها و تقابل های بی اساس برخی افراد آن مجموعه نیز بوده ایم. همچنین متاسفانه متد مدیریتی ایام اخیر جایگاه ورزش و امدادرسانی به این حوزه را در میان سایر نهادها، ادارات و بخش های خصوصی نیز تنزل داده است. نمی توانیم این نکته را بپذیریم که تمامی کمبودها و خلاها و بحران های عمیق ایام اخیر نشات گرفته از بحران اقتصادی می باشد؛ چرا که ورزشکاران ما با همین شرایط اقتصادی نیز میدان را ترک نکرده اند. می پذیریم که این موضوع تاثیر منفی بسیار داشته اما همه نیز عدم وجود اعتبار لازم نمی باشد. نبود درایت های مدیریتی و مدیریت قوی متاسفانه عامل دلسردی ها و بی انگیزگی های بسیار بوده است که نباید با مسایل اقتصادی آن را پوشش داد و توجیه نمود. اعتماد سازی جهت جذب ورزشکاران زن در میان خانواده ها و معرفی عملی مجموعه های ورزشی بعنوان مامنی امن برای فعالیت و رشد ورزشکاران زن جوان بازتاب رفتارهای مدیریتی مدیران و کارکنان اداره ورزش و جوانان می باشد که متاسفانه بسیار نادیده انگاشته می شود. نبود پست رسمی و سازمانی امور بانوان در اداره ورزش و جوانان که بتواند با حضور فردی قوی و چالش گر در این سمت مدافع حقوق حقه این حوزه باشد خود بزرگترین خلا و کمبود اثرگذار بوده است. در ورزش از مدیران سطح پایین استفاده شده که باعث تعطیلی برخی باشگاه ها، بی انگیزگی ورزشکاران و کنار کشیدن مریبان باتحربه وموفق شهرستان که در سطوح بالای ملی فعالیت داشتند، شده است. تبعیض گرایی در غالب رشته ها در مرکز استان و مرکز محوری در اتخاذ تصمیمات دیگر عامل آسیب زننده بوده و هست که بالتبع با سکوت و عدم توجه دست اندر کاران شهرستان روز بروز پررنگ تر گردیده و می شود. لازم بذکر است که که اساس مشکلات ورزش دشتستان چه در حوزه بانوان و آقایان نبود مدیران خبره وصادق و دلسوز می باشد که با وجود دوگانه گویی افراد این حوزه و نبود صداقت یکدلی و وحدت بیش از پیش آسیب بر جای گذاشت است. اگر تا یکسال دیگر با همین فضا کج دارو مریض بخواهیم طریق امور نماییم باید از هم اکنون آمادگی ختم ورزش دشتستان را داشته باشیم.”
وی در خصوص خوابگاه ویژه بانوان گفت:” نبود خوابگاهی ویژه بانوان در راستای تشکیل اردوها و برگزاری و میزبانی مسابقات خود بیش از پیش موجبات سختی کار و توسعه این حوزه در رشته های فعال و مدعی را فراهم نموده که از سویی به دلیل نبود چنین فضایی هزینه های اعزام بالا را بر دوش این بخش تحمیل می نماید و در عین حال امکان رشد همه جانبه را فراهم نمی آورد. اداره تربیت بدنی دشتستان استانداردترین سالن و تنها خوابگاه در اختیار خود را که در دل فضای ساختمان این اداره قرار گرفته است علی رغم آنکه سالانه در اختیار بخش خصوصی قرار می گیرد اما با رفتارهای سلیقه ای و محدود کردن بانوان در استفاده از آن و اعمال قدرت بر بخش خصوصی متاسفانه این اندک داشته را نیز از بانوان محروم می دارند. ”
فاطمه سُروری؛ مربی بدمینتون، رییس هیئت کوهنوردی و سرپرست تیم فوتسال بانوان دشتستان در خصوص مشکلات در ورزش بانوان برازجانی گفت:”عدم توجه مسئولین و دست اندرکاران به ورزش بانوان، فقر فرهنگی حاکم بر شهرستان، سو مدیریت و عدم وجود منابع مالی لازم ازجمله مشکلات مطرح شده در ورزش بانوان برازجان می باشد.”
زبیده علیپور؛مربی تنیس روی میز و نایب رییس هیئت تنیس دشتستان مهم ترین مشکلات ورزش بانوان در برازجان را اهمیت ندادن مسئولین به ورزش بانوان، استفاده کردن از مربیانی که کارت مربیگری ندارند، استفاده کردن از سالن های ورزشی در ساعات نامناسب برای خانم ها عنوان کرد و افزود:” به خاطر محدودیتی که زنان در جامعه دارند در عرصه ورزش نیز دارای نقش ضعیف وکمرنگی می باشند. به طور مثال بانوان دوچرخه سوار و اسکیت باز در فضای محدود تمرین دارند و در سطح شهر برازجان اجازه تمرین و مسابقه ندارند.”
وی افزود:” بین مسئولین و بانوان ورزشکار ارتباط ضعیفی وجود دارد و این مساله سبب گردیده مشکلات ورزش بانوان به طور کلی برطرف نگردد.”
برخی علاقمندان به ورزش، خصوصن زنان به دلیل نبود فرهنگ و برخی چالش ها در خصوص متاثر بودن از نقش های تعریف شده ی جنسیتی که در جامعه وجود دارد به عرصه ی ورزش وارد نمی شوند. نادر آزاده فعال ورزشی در خصوص نگاه های جنسیتی در ورزش برازجان گفت:” هرکس نگاه جنسیتی را در مشکلات بانوان انکار کند، خورشید را هم می تواند انکار کند ولی باید تغییر این نگاه کل اجتماع کار فرهنگی کنند. برای تغییر نباید واهمه داشت. اگر گرفتار نگاه های محدود باشیم و بخواهیم برخلاف دانسته ها و اعتقاداتمان همرنگ جماعت باشیم گرفتار نگاه جنسیتی خواهیم شد. زنان اجتماع باید در نهایت عفت و پاکدامنی و توجه به حریم خانواده این حصارجنسیتی را بردارند و فعالیت های ورزشی خود را گسترش دهند. در جامعه سالم باید همه همگام با هم برای نیل به توسعه پایدار فرهنگی گام بردارند. توسعه و ارتقا توانمندیهای زنان باید تبدیل به باور شود تا مشمول سرمایه گذاری های توسعه ای شود.”
بانوی فعال ورزشی که نخواست نامش گفته شود، در خصوص نگاه های جنسیتی در برازجان بیان کرد:”کلیت ورزش ایران بسیار تحت تاثیر جنسیت، قالب ها و کلیشه های تعریف شده گاهن غلط فرهنگی و اجتماعی به این قشر بوده و هست. این اولین گام آسیب زننده در مسیر توسعه می باشدکه خب بالتبع چنین رویکردی تشویق و ترغیب خانواده ها را در گرایش به سوی ورزش در آقایان بیش از بانوان صورت می پذیرد. در شهرستان دشتستان با رویکردهای فرهنگی سنتی متاسفانه چندین برابر این فرآیند تاثیرگذار بوده است. حال چه کسانی مسئول تغییر این رویکردهای غلط از بستر جامعه می باشند بی شک در مسیر تغییر جریان های فرهنگی به یک جهاد جمعی، اداری و مردمی نیاز است که بستر سازی این جهاد البته در چارچوب موازین اسلامی برعهده مسئولین ادارات مرتبط با ورزش و مسایل فرهنگی که در راس آنها ابتداعن اداره ورزش و جوانان و در مراتب بعدی آموزش و پرورش، شهرداری، فرهنگ و ارشاد اسلامی و … می باشد. حال چقدر تاکنون تلاش عینی واقعی و عملی داشته اند خود جای بررسی دارد.”
فاطمه سروری نگاه های جنسیتی در دشتستان را یکی از بزرگترین علل کمرنگ شدن حضور بانوان در فعالیت های ورزشی عنوان کرد و افزود:”جدی نگرفتن ورزش بانوان در خانواده های برازجانی و تبعیض فاحشی که بین فرزند پسر و دختر مخصوصن در زمینه ورزش قایل می باشند؛ مشکل اساسی ما است.”
به نظر نگارنده در کنار این موارد؛ به این نکته نیز می توان اشاره نمود که نقطه شروع فرهنگ سازی و تغییر دادن نگاه های جنسیتی در خصوص ورزش بانوان که بزرگترین آسیب در این حوزه می باشد به مراکز فرهنگی و ورزشی برمی گردد. این مراکز با برجسته نمودن امر ورزش و اهمیت دادن به آن در زمینه های سلامت جسمی و روانی افراد می توانند افکار جامعه را تغییر دهند و برای درونی سازی اهمیت ورزش اقدام نمایند. زمانی که نگاه های جنسیتی در خصوص ورزش بانوان تغییر نماید در آن زمان می توان امید داشت که ورزش های همگانی در شهر برازجان نیز توسعه یابد و تمامی افراد به سلامت روحی و روانی خود توجه نمایند. نادر آزاده در خصوص چرایی عدم گسترش ورزش های همگانی در سطح بانوان برازجانی گفت:” این بخش جزیی از توسعه فرهنگی است که نهادهای مختلف از دولتی و غیردولتی باید برای نهادینه کردن فرهنگ زندگی اجتماعی گام عملی بردارند. احساس امنیت اجتماعی در خانواده ها بصورت اساسی آسیب دیده است و خانواده ها با توجه به اعتقادات خویش ناگزیر به اعمال محدودیت جدی برای بانوان هستند و این می طلبد برای احساس امنیت همه اجتماع نگاه آسیب شناسانه و کارشناسی نموده و آن را عملیاتی کنند. اگر قصد گسترش همگانی ورزش بانوان را داریم اولین نیاز به فرهنگ سازی و دوم نیاز به امنیت داریم به نحوی که زنان از حضور در اجتماع احساس امنیت کنند.”
ورزش بانوان در این سال های جاری در برخی رشته ها، نسبت به گذشته موفقیت های زیادی داشته ولی با توجه به این، همچنان شرایط و امکانات برای بانوان برازجانی مهیا نشده و زنان علاقمند به ورزش در برازجان به دلیل نبود امکانات مناسب در تنگنا می باشد و اعتباراتی را که باید دریافت نمایند؛ در اختیار آنها قرار داده نمی شود و مورد حمایت از جانب مسئولین و اسپانسرها قرار نمی گیرند. بانوی فعال ورزشکار در این خصوص گفت:”متاسفانه از آنچه که حوزه ورزش مصرف کنندگی و هزینه برداری آن گاهن به نسبت درآمدزایی در سطح بالاتری قرار دارد و بحران های اقتصادی جامعه، بخش خصوصی و صنعت را نیز به این حوزه بی توجه نموده است. اعتبارات دولتی اندک نیز در مقابل هزینه کردهای هیئت های ورزشی بسیار ناچیز می باشد که همان نیز در تقسیم و توزیع آن همیشه حوزه آقایان در اولویت و مرکز توجه قرار دارد.”
نادر آزاده نیز در این زمینه، اینگونه نظر داد:” من معتقدم تامین زیرساخت ها بایستی برای کسب عناوین باشد نه پاداش کسب افتخار. برای ورزش چه در حوزه آقایان و چه در حوزه بانوان در حال حاضر تزریق اعتبار حمایتی مهمتر از سخت افزاری است. مشکل اماکن را می توان با برنامه حل کرد ولی وقتی در بحران اقتصادی خانواده ها، اعتبار ناچیز برای فعالیت هیات ها وجود ندارد شرایط سختی پیش خواهد آمد. توزیع غیرکارشناسی اعتبارات ورزش نیز بر این امر مزید علت شده است.”
به دلیل عدم پذیرش و درک حضور زنان در فعالیت های ورزشی در برخی مسیولین، بالتبع برنامه های راهبردی و استراتژیکی نیز برای زنان در حوزه های مختلف ورزشی ارایه نمی گردد و ما همچنان شاهد عدم رشد زنان در حوزه های مختلف ورزشی می باشیم و با پیش رفتن این مساله با این دید تنگ نظرانه در شهر برازجان؛ متاسفانه باید شاهد آن باشیم که برخی زنان ورزشکار برازجانی در چند سال آینده به دلیل مرتفع نشدن مشکلات آنها، زمین ورزش را می بوسند و کنار می روند.