گزارشی از نوزدهمین حلقه خوانش زیست محیطی بوشهر
گرامیداشت روز جهانی تالاب ها
نوزدهمین جلسه حلقه خوانش زیست محیطی بوشهر در باب گرامی داشت روز جهانی تالابها، روز سه شنبه ۱۳ بهمن۹۴ در دبیرخانه تالابهای اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر برگزار شد. دکتر دلشب؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر در باب اهمیت توجه شهروندان به حفظ تالابها اشاره نمود و از برنامه ریزی راهبردی این اداره کل در حوزه مدیریت زیستبومی تالابها به خصوص در تالاب حله و مشارکت جوامع محلی توضیحاتی داد و از انعقاد قراردادی با یک تشکل زیست محیطی برای حضور در این پروژه نکاتی را ارائه نمود.
سپس این حلقه خوانش با حضور دکتر مقیمی؛ ریاست اداره محیط زیست شهرستان بوشهر و جمعی از فعالین حوزه محیط زیست و پرسنل سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری انجمن زیست محیطی اقلیم پاک در محل دبیرخانه تالابها ، اداره محیط زیست استان بوشهر برگزار گردید. در ابتدای جلسه حیدر فقیه؛ مدیر آموزش و پژوهش این اداره کل، کیلیپی در خصوص تالاب حله و گونه های گیاهی و جانوری آن برای حاضرین پخش کرد. در ادامه دکتر مقیمی در خصوص روز جهانی تالاب ها ، اهمیت تالابها، شرایط شکل گیری تالاب و ارزشها و کارکردهای تالابها توسط پخش پاورپوینت نکات بسیار مهم و قابل توجهی در خصوص تالابها به حاضرین ارایه داد. پس از پایان سخنان مقیمی، حاضرین نیز وارد بحث شدند و به بیان نظرات و پیشنهادات و انتقادات خود پرداختند. در ابتدا محسن عباسپور در خصوص اهمیت تالابها از دیدگاه مذهبی و معنوی توضیحاتی از مقیمی خواست. که مقیمی هم به نقش جایگاه و تقدس آب در ایران و پیوند آن با مذهب و انتظار مردم از آسمان برای بارش باران اشاره کرد. عباسپور خود نیز به تالاب هامون به عنوان محل تولد سوشیانس، پیامبر موعود زرتشت و اشاره به نام تالاب هامون در نسخ باستانی با سه نام متفاوت، اضافه کرد که در دوران پارینه سنگی با توجه به مطالعه تاریخ شناسان از دیوارهای معابد و ابنیه به جا مانده از آن دوران، می توان نقوش ماهی و آب را بر دیوارهای این بناها مشاهده کرد که خود گواهی است بر تقدس آب و اهمیت آن در زندگی و فرهنگ دینی و معنوی مردمان گذشته.
در این خصوص خانم حسین زاده؛ کارشناس ارشد اکولوژی دریا اشاره ایی به محل بنای امامزاده ها و تامل در چرایی دور بودن این بناها از آب و آبادانی کرده و این موضوع را قابل تامل ارزیابی کرد. وی همچنین به جایگاه اعتقادات دینی مردمان در طول تاریخ نسبت به حفاظت از آب و منابع آبی اشاره کرد و آن را راه حلی برای تعامل با مردمان بومی مناطق حفاظت شده زیست محیطی در احیا و نگهداری از این مناطق دانست.
در ادامه پرسشی طرح شد در خصوص تفاوت دیدگاه ها و عملکرد مردم دیگر نقاط ایران نسبت به تالاب و مردم بوشهر نسبت به تالاب حله اشاره شد و اینکه چه اتفاقی می افتد که برای حفظ تالاب خود هماهنگ و یک صدا می شوند اما در بوشهر با بی تفاوتی کامل مردم در خصوص آنچه بر تالاب حله گذشته است روبرو هستیم. که در پاسخ اینگونه مطرح شد که در خصوص آنچه که بی توجهی مردم بوشهر به تالاب حله نام می بریم باید به تقویت حوزه عمومی و یا عدم تقویت حوزه عمومی در بوشهر اشاره کرد..
در ادامه کاوه حق پرست،عضو هیات موسس انجمن زیست محیطی اقلیم پاک،در خصوص نقش اعتقادات دینی و جایگاه آن در بین بومیان و جوامع محلی و سنتی با اشاره به کتاب پژوهشی در اساطیر ایران،به بیان مطلبی از نویسنده کتاب،دکتر مهرداد بهار،بیان داشت که طبق گفته مهرداد بهار چگونه میتوان با جدی گرفتن و اهمیت قایل شدن برای اعتقادات مذهبی جوامع سنتی توجه آنها را به همکاری و همبستگی و رسیدن به اهداف مورد نظر جلب کرد. وی در خصوص طرح آگاهی رسانی کارکردها و ارزشهای تالاب حله که توسط انجمن اقلیم پاک در حال اجرا میباشد بیان داشت که با توجه به بازدید از محل تالاب و صحبت با برخی بومیان و همچنین محیط بانان سازمان محیط زیست در منطقه تالاب حله به این نتیجه رسیدیم که در خصوص محتوای قابل ارایه به جامعه کشاورزان و زنان منطقه باید نهایت دقت صورت گیرد و محتوا بر اساس همخوانی با اعتقادات و نگرشهای سنتی ایشان همراه باشد تا بتوان جلب اعتماد کرده و فضای مناسب فراهم گردد.
مریم جان احمدی، کارشناس ارشد جغرافیا و از اعضای انجمن اقلیم پاک نیز در خصوص عدم شکل گیری حوزه عمومی و تقویت آن در بوشهر بطور خاص در حوزه محیط زیست تالاب حله به عدم آگاهی رسانی و ناآگاهی مردم شهرستان بوشهر نسبت به تالاب حله و اهمیت آن و حتا موقعیت جغرافیایی آن اشاره کرد که خود موضوع قابل تاملی بوده و فضای کار بسیاری دارد.
در پایان نیز اسماعیل حسام مقدم طراح حلقه های خوانش زیست محیطی بوشهر، پبشنهاد برگزاری یک کارگاه در خصوص استفاده از تجربیات کسانی که در حوزه تالاب ها فعالیت داشته اند را داد و خواست از همه کسانی که در دسترس هستند، انجمن اقلیم پاک به عنوان مجری طرح زیستبومی تالاب حله دعوت نمایند تا در حلسه ای مشورتی از تجربیات خود در این زمینه بگویند.