یک. احزاب به عنوان نهادهای مدنی در هر جامعه ای وظیفه ی سهیم کردن افراد در ساختار قدرت سیاسی کشور را دارند و از این رو یکی از مولفه های توسعه سیاسی به شمار می روند. برای هر یک از شهروندان فعالیت های حزبی و مشارکت در کنش های سیاسی می تواند راهی جهت تاثیرگذاری بر مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی باشد. زنان نیز به عنوان شهروندان در جامعه با کنش های سیاسی خود می توانند نقش مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی ایفا کنند. اما عوامل بازدارنده ی بسیاری در جامعه وجود دارد که مانع از حضور زنان در عرصه های سیاسی و احزاب می شود. این عوامل بعضا غیررسمی و پنهان هستند. نگرش های پیشامدرن؛ یکی از عواملی هست که در تاثیرگذاری زنان در جامعه باور ندارد و زنان را در مناسبات سیاسی، دارای فاعلیت و مشارکت مستقل نمی داند و همواره آنها را تابع اندیشه مردان می داند. با این دیدگاه تنها در زمان انتخابات، مساله مشارکت زنان در عرصه سیاسی برجسته می شود و تنها به زنان با دید ابزاری برای حضور حداکثری شان در پای صندوقهای رای نگاه می شود. همین درک ابزاری از زنان یکی دیگر از موانع مهم عدم فعالیت و کنش سیاسی پایدار زنان قلمداد می شود.
دو. توسعه پایدار؛ توسعه ای است که نیازهای نسل کنونی را بدون خدشه وارد کردن به منابع جهت تامین نیازهای نسل آینده، برآورده کند. این مساله زمانی ممکن می شود که به زنان قدرت داده شود و این اطمینان در جامعه درونی گردد که برداشتن موانع از سر راه زنان، باعث بهبود وضعیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی وبهداشتی در جامعه می شود. در تمامی نقاط جهان، زنان با تهدیدهای بسیار زیادی در خصوص گرسنگی، بهداشت و سلامت مواجه هستند و این موارد در کنار نداشتن قدرت در جامعه باعث می شود که زنان به این باور برسند که قدرت تصمیم گیری کافی در جامعه را ندارند. بنابراین دادن آموزش به زنان به عنوان نقطه ی عطفی در جریان توسعه هست که باعث می شود به توانایی های زنان در جریان توسعه اقتصادی- اجتماعی بیشتر توجه شود و به زنان به صورت مستقیم و غیر مستقیم قدرت بیشتری داده می شود و اعتماد به نفس در آنها جهت مشارکت در فرآیند توسعه بالا خواهد رفت. آموزش دادن به افراد جامعه در خصوص برابری و مساوات بین زن و مرد در خصوص مشارکت های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی باعث می شود که زنان به استعدادها و توانایی های کامل خود پی ببرند و این اطمینان را ایجاد کند که زنان ضامن توسعه پایدار از طریق حضور و مشارکت داشتن در سیاستگذاری ها در مراحل مختلف تصمیم گیری هستند.
موقعیت یک کشور در زمینه ی توانمندسازی جنسیتی بااستفاده از سه معرف مشخص می شود: یک) تعداد زنان در بین نمایندگان مجلس، دو) میزان شرکت زنان در مشاغل قانونگذاری، مدیریتی، حرفه ای و تکنیکی و سه) قدرت مالی زنان که بیانگر میزان دستیابی آنان به مشاغل و دستمزدها است. با یک نگاه گذرا به این موارد می توان گفت در ایران شاخص توانمندسازی جنسیتی در مقابل شاخص توسعه انسانی دچار تزلزل هست و به ظرفیت ها و توانمندی های زنان کمتر توجه شده است. این در حالی است که توسعه پایدار با مشارکت همه اقشار جامعه امکان پذیر هست. جامعه باید به این باور برسد که زنان در کنار مردان در کلیه ی مراحل توسعه اعم از برنامه ریزی و اجرا باید مشارکت داشته باشند و نتایج حال از این مشارکت ها و فعالیت ها را متعلق به خود بدانند. امروزه در جوامع صنعتی و توسعه یافته مشارکت فعال زنان در جهت نهادینه کردن فرهنگ و ایجاد بسترهای لازم جهت توسعه توسط زنان را پذیرفته اند و بر آن نیز تاکید دارند و زنان را به عنوان فرهنگ سازان توسعه پایدار می شناسند. فرهنگ سازانی که نقش انتقال دهندگان بینا نسلی را نیز برعهده دارند و در کنار مشارکت های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، انتقال دهندگان فرهنگ جنسیتی و مشارکت زنان در کنار مردان جهت توسعه پایدار به نسل های آینده نیز هستند. مشارکت زنان جهت توسعه پایدار با بحث “جامعه پذیری سیاسی” ارتباطاتی دارد. چراکه؛ پذیرش توانمندی زنان و کنش های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آنان تابعی از کنشگری سیاسی که در نهایت به افزایش تعداد زنان در بین نمایندگان مجلس ختم می شود، را نیز شامل می گردد.
سه. مساله مهم در مشارکت سیاسی و اجتماعی، “جامعه‌پذیری سیاسی” است که در آن افراد جامعه در کنار یادگیری مباحث و مسایل سیاسی به بحث و تبادل نظر بپردازند و از طریق کسب تجربیات و اطلاعات به نقش‌ها و وظایف خود آگاه شوند. زنان به عنوان یکی از اقشار جامعه متاسفانه با موانع متعددی جهت پیشرفت سیاسی و اجتماعی مواجه هستند و هنوز نتوانسته اند تاثیرگذاری سیاسی قابل توجهی جهت مشارکت های سیاسی به دست آورند.
در جامعه استان بوشهر، زنان به طور معمول عضویت فعال در احزاب و سازمان‌های سیاسی ندارند و تنها در زمان انتخابات این مشارکت با حضور آنان در ستادهای تبلیغاتی افزایش می‌یابد و توانایی‌های زنان بعد از انتخابات به فراموشی سپرده می‌شود.
نقش مشارکت آمیز سیاسی زنان استان بوشهر در فعالیت‌های سیاسی با کیفیت توده ای؛ تنها در یک هفته بسیار پررنگ شده و مشارکت‌های دیگر آنان در نهادهای دموکراتیک در طی روزهای غیر از انتخابات بسیار کمرنگ می‌شود.
بنابراین جامعه‌پذیری سیاسی که هر دو جنس زن و مرد را در بر می‌گیرد نه تنها در استان بوشهر بلکه در اکثر نقاط ایران شکل نگرفته است و زنان و مردان از خودآگاهی اجتماعی، شناخت نقش و مسئولیت‌های خویش، ایجاد زمینه‌های مشارکت آگاهی کاملی ندارند و آموزش‌هایی نیز در این زمینه به آنها داده نشده است. با افزایش جامعه‌پذیری سیاسی زنان، بحث آموزش و آگاهی و تقویت هویت عمومی نیز به میان می‌آید.
چهار. پیشنهاد می‌شود مشارکت سیاسی در زنان استان بوشهر به صورت یک رفتار و کنش روزمره درآید و زنان اطلاعات و شناخت خود را با یادگیری مباحث سیاسی بالا ببرند. احزاب سیاسی در دولت اعتدال در استان بوشهر نیز زمینه‌ای فراهم آورند تا شرایط مشارکت اقتصادی و اجتماعی زنان گسترده‌تر شود تا از این طریق زنان نیز به عرصه سیاسی گام نهند و مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان شتاب بیشتری به خود گیرد. همچنین مشارکت زنان باید در راستای برنامه‌های حزبی قرار گیرد و حضور زنان در کارزار انتخابات، چه به صورت توده‌ای (مانند شرکت در انتخابات) و چه نخبه‌ای (عضویت در احزاب و انجمنها و تجربههای اجتماعی، حضور در مجلس، قوه مجریه و داشتن مناصب عالی) با حساسیت‌های زیادی دنبال شود. احزاب موظف به دادن آموزش‌های سیاسی به زنان چه در زمان انتخابات و چه قبل و بعد از انتخابات شوند و مسیری را فراهم کنند تا حضور زنان پای صندوقهای رای تنها ابزاری نبوده و آگاهی سیاسی و اجتماعی زنان افزایش یابد. چرا که؛ در دوران اعتدال، زنان تا حدودی خواستار سهمی از قدرت در مدیریت و حتی تاثیرگذاری بر رای و عقیده خود هستند و این امر باعث شده در فرایند رشد و توسعه که مدنظر اکثریت دیدگاه اصلاح‌طلبان هست، با مشارکت زنان دست یابند. زنان با یادگیری و درک سیاسی از حضور خود در پای صندوقهای رای و با حضور در انتخابات به توانمندی‌های خود به لحاظ رفتار سیاسی و کنش‌های اجتماعی با محوریت سیاسی آگاه‌تر می‌شوند و تحرک اجتماعی، منزلت‌های اجتماعی بالاتر، هویت مستقل و احساس توانایی‌های بیشتر در آنها تقویت می‌شود.
پنج. جمعیت زنان مسلمان نواندیش(ایران) یکی از احزاب اصلاح طلبی هست که سعی در نهادینه کردن مشارکت همه جانبه زنان در امور اجتماعی و تسهیل حضور آنان در درون حاکمیت، فعالکردن زنان در توسعه پایدار کشور و حمایت از حرکتهای اصیل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زنان را دارد. دفتر نمایندگی این انجمن که به تازگی در استان بوشهر نیز فعال گردیده، اهدافی از قبیل توسعه “جامعه پذیری سیاسی” استان بوشهر، “توسعه پایدار”استان بوشهر، برگزاری کارگاه های آموزشی در باب حقوق زنان و آشنایی آنها با توانایی های خود جهت توانمند سازی زنان را مدنظر دارد. از اینرو این جمعیت در استان بوشهر قصد راه اندازی کارگروه هایی کاملا تخصصی جهت افزایش مشارکت زنان و حضور آنها در عرصه عمومی و به ویژه در قدرت سیاسی و بحث توسعه پایدار را در برنامه های خود گنجانیده است.