- هامون ایران - https://www.hamooniran.ir -

آموزش به زنان برای یک آینده پایدار

 

امروزه بحث توسعه پایدار به صورت یک ضرورت در جهان مطرح هست و تمامی دولت ها برنامه های خود را بر اساس توسعه پایدار یعنی توسعه ای که برای نسل های اینده نیز مفید باشد پی ریزی می کنند. برهمین اساس اهداف اعلام شده توسط سازمان ملل از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ کلیه کشورها را موظف نموده که به اهداف و شاخص های توسعه پایدار با همکاری و تعامل یکدیگر در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی دست یابند. همچنین این سازمان برنامه های توسعه ای خود را با هدف توانمندسازی زنان در سراسر جهان قرار داده و در این طرح از زنان به طور ویژه ای حمایت می کند. طرح ۱۷ گانه توسعه پایدار سازمان ملل بندهای مختلفی را دارا هست که بند چهارم آن به مبحث “آموزش با کیفیت” می پردازد. دستیابی به توسعه پایدار ارتباط مستقیمی با آموزش نیروهای انسانی دارد و آموزش و پرورش یکی از ارگان هایی هست که می تواند با مطرح نمودن شاخصه های هرچند کوتاه و مختصر، کمک شایانی به گسترش مفهوم توسعه پایدار نماید. اهمیت نقش آموزش و پرورش در توسعه پایدار آنجا پررنگ تر می شود که کارکردهای ان که هم بر جنبه فردی و هم بر جنبه اجتماعی افراد تاثیرگذار هستند، مورد توجه قرار گیرد و از این طریق مباحثی از قبیل نواوری وتغییرات نظام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انسجام و یگانگی اجتماعی، عدالت جنسیتی و… مطرح تر می گردد. از این رو، آموزش و پرورش جدای از نقش اموزشی و تربیتی خود، این توان را دارد که برای ارتقای توسعه پایدار از مشارکت همه گروه های اجتماعی برای حرکت به سمت توسعه پایدار بهره ببرد و از این طریق نیز به کاهش نابرابری های جنسیتی نیز می تواند کمک کند.

امروزه در اکثر کشورهای توسعه یافته جهان، با توانمندسازی زنان گام های موثری جهت توسعه پایدار برداشته اند و آموزش را به عنوان یکی از عوامل تسریع کننده توسعه مورد توجه قرار داده اند. از این طریق زنان به عنوان بازیگران اصلی توسعه در نظر گرفته می شوند و در کنار این مورد نیازهای اساسی زنان از قبیل عزت نفس، مشارکت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و سیاسی، خشنودی و رضایت آنان برآورده می شود.

در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه به مراتب زنان بیشتر در معرض فقر، خشونت های خانگی، عدم اطلاع از حقوق اولیه شهروندی خود، عدم تشخص اجتماعی، عدم مشارکت در عرصه عمومی و… قرار دارند و از این رو می طلبد که به بحث آموزش و توانمندسازی زنان که مد نظر سازمان ملل در طرح اهداف توسعه پایدار نیز هست، بیشتر پرداخته شود.

آموزش و پرورش در ایران به عنوان نهاد تاثیرگذار در بحث توسعه پایدار می تواند با ارایه سیاست هایی مناسب جهت تثبیت جایگاه زنان و نقش آفرینی انان در عرصه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی گام هایی در تغییر نگرش و باورهای اجتماعی در خصوص عدم توانایی زنان بردارد و از این طریق تغییراتی در نگرش نسبت به شایستگی زنان و آموزش های مهارتی برای فعالیت زنان در بخش های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی را فراهم سازد تا از این طریق آینده ای پایدار بوسیله ی آموزش به زنان را داشته باشیم.

در خصوص توانمندسازی زنان نظریه های زیادی مطرح شده و نظریه “تواناسازی” از جمله نظریات مطرح هست. در این نظریه به بحث “تغییر ساختار و شرایطی که باعث تحمیل نابرابری به زنان و برآورده ساختن نیازهای اساسی که از حقوق اولیه تمام افراد است و هر فردی باید امکان آن را داشته باشد که از تمام توانایی­ها و خلاقیت­های خود استفاده کند”، پرداخته می شود. اهداف کوتاه­مدتی که در این نظریه دنبال می­شود شامل “آموزش­های کوتاه مدت در بخش­های رسمی و غیررسمی، و تمرین حضور در صحنه­های اجتماعی، اصلاح قوانین مدنی، نظام های حقوقی مالکیت، حق کنترل، قوانین کار و… ” است. از این رو بر اساس این نظریه، آموزش و پرورش در کنار دیگر نهادها و ارگان های دولتی و غیردولتی برای آموزش به زنان جهت توانمندسازی آنان بوسیله حذف عواملی که مانع فعالیت زنان می شوند و با افزایش توانایی و قابلیت های زنان بوسیله افزایش سطح سواد، حذف باورهای سنتی در خصوص توانمندسازی زنان، آموزش به افراد جامعه جهت برخورداری زنان و مردان به طور مساوی به منابع و حقوق قانونی خود، باید به نقش آفرینی در صحنه اجتماع برای داشتن توسعه پایدار با مشارکت زنان، بپردازد.