زنانه نامیدن آسیب های اجتماعی
مهدیه امیری
۱.در طی چندین سال گذشته تا به اکنون، پدیده ها و آسیب های اجتماعی روندی متفاوت از قبل در پیش گرفته است. روندی که باعث شده در سال های کنونی، آسیب های اجتماعی از قبیل اعتیاد، ایدز، کارتن خوابی، سوانح رانندگی، فقر و …. را زنانه بنامند/بدانند. در جامعه ایران که در حال انتقال وضع اقتصادی و اجتماعی خاص به شرایط دیگر است، مشکلاتی پیش آمده که سبب شده تضادی بین نوگرایی و سنتهای قدیمی پیش آید و از این طریق جنگ بین نسل ها صورت گیرد. تضادی که برخی مسایل باارزش دیروز برای نسل امروز، بی ارزش قلمداد می شود و از قلمرو ارزش های اجتماعی خارج می شود. این خروج هر چه سریع تر صورت گیرد باعث می شود که اختلالاتی در نظام ارزش های جامعه ایجاد شود. چرا که؛ سرعت تغییر فرهنگ در یک جامعه به اندازه سرعت تغییر در موارد اقتصادی و تکنولوژی نیست و از این طریق آسیب هایی در جامعه ایجاد می کند. آسیب هایی که با توجه به تغییرات فرهنگی کنونی در ایران، گریبان زنان را گرفته است. نابرابری صنفی و جنسیتی در ایران می تواند از عمده ترین دلایلی باشد که زنان را قربانیان آسیبهای اجتماعی کرده است. نسل کنونی؛ تا حدودی اعتقاد به برابری جنسیتی را پذیرفته و به حضور و مشارکت زنان در کنار مردان، باور دارد. در حالی که همچنان در جامعه، شرایط حضور و کنش زنان در کنار مردان به طور مساوی مهیا نشده و این نابرابری می تواند سبب آسیب رساندن به زنان شود. در جامعه کنونی ایران، زنان بیشتر از گذشته در عرصه عمومی حضور و فعالیت دارند، بنابراین بیش از پیش در معرض آسیب ها قرار می گیرند و به نوعی می توان ادعا کرد این مساله، یک امری عادی است. در گذشته به دلیل حضور و مشارکت مردان در همه ی امور و حضورآنها در عرصه عمومی، آسیب های اجتماعی مختص مردان و مردانه قلمداد می شد. اما در وضعیت کنونی، به دلیل برخی تغییرات فرهنگی و اجتماعی، زنان سرپرست خانوار، زنان فعال در عرصه عمومی و… زیاد شده و بدنبال آن نیزآسیب های اجتماعی مانند دوران گذشته که مردانه بود، در حال حاضر زنانه شده است. افزایش آمار ده درصدی زنان معتاد، افزایش ۵۳ درصدی زنان سرپرست خانوار در یک دوره پنج ساله و رسیدن تعداد آنها به دومیلیون و ۵۵۳ هزار نفر، افزایش طلاق، افزایش قتل در بین زنان که از بین ۳۱ درصد قتل ها درسال ۹۱، ۲۰درصد آن زنان بوده اند، افزایش زنان در زندان و… همه و همه از آسیب هایی محسوب می شود که در جامعه ایران زنان را درگیر خود کرده و باعث شده “آسیبهای اجتماعی” را زنانه بنامند/بدانند.
- از آنجایی که زنان به دلیل موقعیتی که در جامعه دارند، همواره مورد تبعیض های منفی قرار گرفته اند و قانون اساسی در ایران در خصوص زنان نیز بسیار مبهم و دوپهلو هست، لذا زنان از گذشته تا کنون مورد تبعیض های جنسیتی و جنسی قرار گرفته اند و آسیب پذیر بوده اند. اما اینکه به دلیل تغییر در سبک زندگی زنان، مشکلات و آسیب های جامعه کنونی ایران را “زنانه” بنامیم از نظر نگارنده صحیح نیست. چرا که؛ تنها بر تعداد “آسیب دیدگان زن” افزوده شده و آسیب های اجتماعی همان آسیب هایی بوده اند که همواره وجود داشته و دارند.
در ایران برخلاف گذشته که جامعه زنان تنها به زنان خانه دار تقسیم پذیر بود، امروزه جامعه زنان به طور تقریبی به زنان فرهیخته و کارآفرین، زنان سرپرست خانوار و آسیب دیده و زنان خانه دار تقسیم پذیر هست. بنابراین می طلبد که به نسبت آسیب هایی که هر یک از گروه های زنان می بینند، رفتار شود و نگاه ها وتبعیض های مثبت هم در قانون اساسی و هم در جامعه نسبت به زنان ارایه شود. بنابراین باید نقش های متفاوت زنان در جامعه را دید و آنان را در جایگاه هایمناسب به کار برد.