در روزهای اخیر اخبار مربوط به ترکیب شهرداری‌ها و شوراهای شهر و روستا از مناطق مختلف کشور منتشر می‌شود. پنجمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا یک تفاوت عمده با تمام دوره‌های قبل دارد و آن هم حضور پر رنگ زنان در ترکیب شوراها به عنوان رییس، نایب‌رییس و عضو شورا و همچنین انتخاب شهرداران زن در شهرهای مختلف است. نمایندگانی که با رای مردم به شورا راه پیدا کرده‌اند، با رای خود رییس یا شهرداران زن را به عنوان مدیران شهری انتخاب کرده‌اند؛ همچنان که خواسته مردم در تمام روزهای پیش از انتخابات از رییس‌جمهور حضور زنان در پست‌های مدیریتی بود. هر چند وعده‌ها به هر دلیل محقق نشد و شاهد حضور زنان در جایگاه وزارت در کابینه نبودیم و با انتخاب معاونان رییس‌جمهور حتی از تعداد زنان کابینه کم هم شد، اما این نکته که زنان در نقاط مختلف کشور در مناصب تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری قرار گرفته‌اند و به عنوان مدیران شهری می‌توانند توانایی خود را نشان دهند هم اتفاق خوبی است که می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای حضور بیشتر زنان در مناصب بالاتر و آماده شدن شرایط برای انتخاب وزیر زن در دوره‌های بعد.
ستاره فتاح‌پور رییس شورای شهر سردشت، پریسا اینانلو رییس شورای شهر رباط کریم، مهنا محمدی موحد شهردار اسپکه، شیفته بدر آذر شهردار سهند، سوسن سلیمان آبادی رییس شورای شهر کنگاور؛ فائزه عبداللهی رییس شورای شهر گرگان، سمانه شاد دل شهردار منطقه ٢ زنجان و زهرا حاتمی منفرد رییس شورای شهر مهاجران تنها تعدادی از زنانی هستند که در روزهای اخیر خبر ریاست‌شان بر شورا یا شهرهای مختلف انعکاس زیادی در رسانه‌ها داشته. با تعدادی از آنها گفت‌وگوی کوتاهی داشتیم و از واکنش همشهریان و خانواده بعد از انتخاب‌شان و همچنین چالش‌هایی که برای رسیدن به این سمت داشتند پرسیدیم.
به زنان فرصت بدهید
ستاره فتاح‌پور
رییس شورای شهر سردشت
خانم فتاح‌پور در دوره چهارم شورای شهر به عنوان نخستین زن سردشتی عضو شورا شد و در این دوره با انتخاب اعضای شورای این شهر به عنوان رییس شورا انتخاب شده است. ۵٢ سال دارد و در رشته علوم تربیتی تحصیل کرده است. در این دوره علاوه بر خانم فتاح پور یک خانم جوان هم با رای مردم سردشت به عنوان عضو شورای شهر انتخاب شده است. پیش از این خانم فتاح‌پور به عنوان مدیر در مدارس سردشت و همچنین به عنوان مشاور فرماندار در امور بانوان فعالیت می‌کرد. رییس شورای جدید سردشت یکی از هشت هزار جانباز شیمیایی شهرستان سردشت است. در خصوص مقاومت‌هایی که در مورد انتخاب او به عنوان رییس شورا صورت گرفته، می‌گوید: «مقاومت در دوره رقابت انتخاباتی زیاد بود، وقتی آرا قرائت شد هم بعضی ناراحت بودند، اما باید انصاف داشت، تعداد زیادی از همشهریانم استقبال کردند از انتخاب من به عنوان رییس شورا، هر چند روزهای اول چند نفر ناراحت بودند از این انتخاب اما بعد از انتخاب واکنش خاصی ندیدم.» و در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «در شهر ما خانم‌ها خیلی کم در پست‌های مدیریتی (حتی در ادارات) انتخاب می‌شوند. اما در سال‌های اخیر اوضاع بهتر شده و اعتماد نسبت به خانم‌ها بیشتر شده است. ما از معدود شهرهای استان هستیم که از ۵ نفر عضو شورای شهرشان، ٢ نفر خانم هستند.» خانم فتاح‌پور تجربه موفقی را در دوران مدیریتش در آموزش و پرورش داشته و همین باعث اعتماد هشهریانش در دو دوره اخیر شورا شده تا او را به عنوان نماینده‌شان در شورای شهر انتخاب کنند. او در مورد برنامه‌هایی که برای بهبود اوضاع شهر دارد، می‌گوید: «شهر ما خیلی مظلوم واقع شده است و رنگ خدمت چندان به خود ندیده، شهری که در دوران جنگ شیمیایی شده و ٨ هزار جانباز شیمیایی دارد. شهر توسعه نیافته. بنا دارم برنامه‌هایی را برای توسعه اقتصادی شهر اجرایی کنم. از طرفی ۴ ماه است که کارکنان زحمتکش شهرداری حقوق دریافت نکرده‌اند. با توجه به شرایط شهر باید جذب اعتبار و درآمدهای فوری داشته باشیم. سردشت متاسفانه درآمد پایدار شهری ندارد. سردشت یک شهر توریستی است به همین دلیل تصمیم داریم در حوزه جذب سرمایه‌گذاری تلاش کنیم تا در توسعه شهر و آبادانی آن قدم‌های موثری برداریم.» خانم فتاح‌پور همسر و برادرش را مشوقین اصلی‌اش در تلاش‌های این چند ساله‌اش در حوزه اجتماعی می‌داند: «یکی از دلایلی که کاندیدا شدم، جدای از انگیزه‌های خودم برای فعالیت در این بخش، همسر و برادرم بودند که به من انگیزه دادند و همیشه کنارم بودند.» خانم فتاح‌پور دلیل اعتماد اعضای شورا به او به عنوان رییس شورا در اثبات توانایی‌اش در چهار سال گذشته به عنوان عضو شورا می‌داند و می‌گوید: «در شهر ما زنان فضای رفاهی- اجتماعی ندارند، شاید شهرهای دیگر از کمبود امکانات بگویند اما من از نبود امکانات در شهرمان می‌گویم و می‌خواهم واقعا به عنوان یک زن ایرانی کاری برای زنان شهرم انجام دهم. من فرصت می‌خواهم برای زنان، باید به زنان فرصت داده شود تا توانایی‌های‌شان را نشان دهند.»
ذهنیت‌ها باید تغییر کند
مهنا محمدی موحد/ شهردار اسپکه
مهنا محمدی متولد ١٣۶٧ است و این روزها نامش به عنوان شهردار اسپکه در خبرها آمده است. اسپکه مرکز بخش لاشار در سیستان و بلوچستان است، استانی که چند سالی است که به واسطه سیاستگذاری‌های استاندار آن شاهد حضور پررنگ و تاثیرگذار زنان در عرصه‌های مختلف مدیریتی در سطح استان است. خانم محمدی سومین مدیری است که بعد از حمیرا ریگی فرماندار قصر قند و سامیه بلوچ‌زهی شهردار سرباز (در دور قبل)، به عنوان یک مدیر ارشد شهری کلید مدیریت یکی از شهرهای این استان را به دست گرفته است. در رشته مهندسی منابع طبیعی تحصیل کرده است و در آزمون دکترا رتبه بیست و پنجم را کسب کرده و منتظر نتایج نهایی است تا دانشجوی این مقطع شود. می‌گوید: «در دوره پنجم شورای شهر کاندیدا شدم و تنها کاندیدای زن بودم و برای نخستین بار در اسپکه ستاد انتخاباتی دایر کردم، که با استقبال خیلی زیاد از سوی خانم‌های شهر مواجه شدم. هر چند که افرادی مخالف ورود زنان در اجتماع آن هم به این شکل که کسی بخواهد ستاد انتخاباتی داشته باشد، بودند. کار سختی بود و همه فکر می‌کردند من انصراف بدهم اما با اینکه به عنوان عضو شورا رای نیاوردم، اما بعد ازتشکیل شورا، اعضا شورای شهر پیشنهاد شهردار شدن را به من دادند و من هم قبول کردم، و در نهایت هر پنج عضو شورا به من رای دادند. امیدوارم که بتوانم پاسخ خوبی به اعتمادشان بدهم.» شهردار جدید اسپکه از کمبود خدمات آموزشی و بهداشتی در شهر می‌گوید و اینکه بیمارستانی حتی برای درمان‌های اولیه هم در شهر نیست و امیدوار است که مسوولان با حمایت خود او را کمک کنند تا مشکلات اسپکه را مطرح کند و برای رفع آنها اقدامات موثری انجام دهد. از اولویت‌ها و برنامه‌هایش می‌گوید و اینکه با توجه به کمبودهای موجود در شهر چه اقداماتی انجام خواهد داد: «یکی از سه محور اصلی فعالیت من در شهر ارتقای سطح بهداشت و سلامت مردم است، مردم در حال حاضر برای کوچک‌ترین کار درمانی باید به نیکشهر یا ایرانشهر مراجعه کنند که حدود دو تا سه ساعت با اسپکه فاصله دارد. محور بعدی ارتقای سطح آموزش در شهر است و مساله بعدی حمایت از هنرهای دستی زنان به خصوص سوزن دوزی است.»
محمدی از حمایت خانواده‌اش می‌گوید که تا اینجا همراهش بوده، هر چند به دلیل سنگین بودن بار مسوولیت شهردار هم نگرانی‌هایی دارند و به نقش مادرش در موفقیت‌هایش اشاره می‌کند و می‌گوید مادرم حامی بسیار خوبی برای من هستند. از تبعیض جنسیتی می‌گوید: «هر چند بسیاری از همشهریان ما حمایت می‌کنند و از حضور زنان در فعالیت‌های اجتماعی خوشحال می‌شوند اما بعضی هنوز نگاه‌های تبعیض جنسیتی دارند. امیدوارم عملکرد ما در پست‌های مدیریتی این ذهنیت را تغییر دهد.» و بعد هم از تغییر ذهنیت نسبی در استان با انتخاب فرماندار و شهرداران زن در بخش‌های مختلف استان می‌گوید: «مسوولان و رسانه‌ها باید از حضور زنان حمایت کنند که بتوانیم برای مردم قدم‌های موثر بیشتری برداریم.»
حل مشکلات بانوان در اولویت
پریسا اینانلو
رییس شورای شهر رباط‌کریم
روز چهارشنبه اعضای ٧ نفره شورای شهر رباط‌کریم، با ۵ رای، پریسا اینانلو را به عنوان رییس شورای شهرخود و نخستین زن رییس شورای شهر استان تهران انتخاب کردند. او که در این دوره انتخابات شوراهای شهر رباط‌کریم بیشترین رای و نخستین رای در بین اعضای شورا را نیز از آن خود کرده است در گفتوگو با «اعتماد» گفت: در دوره قبل که عضو شورا بودم، تمام تلاشم این بود که اقداماتی را انجام دهیم تا زندگی برای بانوان شهرمان؛ آسان‌تر شود. اقداماتی مانند احداث بوستان بانوان یا به کارگیری و استفاده از مربیان ورزشی در بوستان‌های رباط‌کریم برای آموزش بانوان، چرا که زنان ما اصولا با وجود علاقه‌ای که به ورزش دارند، چندان با اصول علمی ورزش آشنا نیستند و همین مساله گهگاه حتی به آنها صدمه هم می‌زند. یکی دیگر از اولویت‌های من، تلاش برای حمایت و کمک به زنان بدسرپرست و خودسرپرست در شهر رباط‌کریم است. اینکه بتوانیم با تدابیری زمینه خوداشتغالی آنها را فراهم کنیم. اینانلو که سابقه حضور در شورای شهر دوره قبلی را نیز در کارنامه خود دارد، رای قاطع همکارانش در شورای شهر به وی را نشان از اعتماد آنها و مردم به خود به خود می‌داند و در مورد برنامه‌اش برای ارتباط و تعامل با سایر دستگاه‌های مدیریتی شهری می‌گوید: اصولا آدمی هستم که تعامل‌پذیری بالایی دارم. چرا که معتقدم اصل بروکراسی برتعامل پایه‌ریزی شده است. حالا این تعامل ممکن است با مردم یا سایر مدیران در بخش‌های مختلف باشد. او در خصوص حمایت‌هایی که از زنانی که به نوعی با مشکلاتی مواجهند و برای حل آنها به دفتر وی مراجعه کرده و می‌کنند، گفت: بارها با چنین مراجعاتی در دوره قبلی شورا مواجه بوده‌ام و تمام تلاشم را به کار برده‌ام تا هر آنچه از دستم برمی‌آید را برای حل مشکلات این زنان انجام دهم، چرا که اصولا یکی از دغدغه‌هایم حل مشکلات شهروندان، به‌خصوص بانوان شهرمان است. مسلما این رویه را در دوره کنونی شورا نیز ادامه خواهم داد تا در قبال رای اعتماد آنها روسفید شوم. او ٣۵ سال سن و دانشجوی مقطع دکترای مدیریت است. او در مورد واکنش خانواده‌اش به انتخاب وی به عنوان رییس شورای شهر رباط‌کریم گفت: مسلم است که آنها هم خوشحال هستند. به خصوص همسرم که نقش بسیار موثری در موفقیت‌های من داشته و دارد. من براین باورم همان‌طور که گفته می‌شود پشت سر هر مرد موفقی، زنی قرار دارد؛ پشت سر هر زن موفقی هم مردی قرار دارد. اگر آرامش فکری داخل منزل نبود و کمک‌های همسرم در نگهداری از فرزندانم، مسلما نمی‌توانستم در انجام فعالیت‌های اجتماعی و تحصیلم موفق باشم. ضمن اینکه فردی می‌تواند در جامعه موفق باشد که در منزل هم مدیریت خوبی داشته و موفق باشد.
دولت باید مدیران زن را حمایت‌کند
سمانه شاددل
شهردار منطقه٢ زنجان
سمانه شاددل که به عنوان نخستین شهردار زن در بدنه شهرداری زنجان انتخاب شده است، سابقه‌ای حدود ١٣ ساله در شهرداری این شهر را دارد. وی ابتدا کارش را در شهرداری در سال ٨٣ با فعالیت در حوزه عمرانی آغاز کرده و از سال ٩٢ به عنوان معاون حمل و نقل شهرداری زنجان به کارش ادامه داده است. شاددل معتقد است که دیگر دوره نگاه‌های جنسیتی به زنان در حوزه‌های مدیریتی به سرآمده و نباید بین زنان و مردان در خصوص انتخاب مدیران، تفکیکی قایل شد: «نباید به دنبال تفکیک جنسیتی باشیم بلکه الان در عصری زندگی می‌کنیم که تخصص و تجربه و توانمندی حرف اول را می‌زند.» وی همین مساله را یکی از اولویت‌های کاری خود به عنوان شهردار منطقه ٢ زنجان عنوان می‌کند و می‌گوید: خودم هم تلاش می‌کنم تا از هر گونه تفکیک جنسیتی در حوزه تحت مدیریتی‌ام، خودداری کنم. او که ٣٧سال سن و کارشناسی ارشد مدیریت ساخت دارد در مورد واکنش خانواده و اطرافیان و به خصوص مردم شهرخود به انتخابش می‌گوید: البته برای خانواده‌ام، این انتخاب چیز تازه‌ای نبود چرا که همان‌طور که گفتم قبل از این هم پست معاونت کل شهرداری را داشتم که از لحاظ سازمانی جایگاه بالاتری از شهرداری منطقه بود، ولی به هر حال آنها نیز از این مساله خوشحال شدند. اما نکته جالب برای خودم واکنش مردم شهرم بود. از زمانی که خبر انتصابم به عنوان شهردار منطقه ٢ مطرح شد با خیل عظیمی از پیام‌های تبریک از سوی همشهریان و دوستان دور و نزدیکم مواجه شدم. از معلم دوران دبستانم گرفته تا پزشک دخترم که برایم نوشته بود: کم‌کم داشتیم از شایسته‌سالاری ناامید می‌شدیم. انتصاب شما ما را امیدوار کرد. شاددل در پایان به عنوان یک درخواست از دولتمردان که همواره سخن از به کارگیری بانوان در سمت‌های مدیریتی داشته و دارند، گفت: دولتمردان ما همیشه در مراسم‌های مختلف در وصف لزوم انتصاب بانوان در پست‌های مدیریتی سخن می‌گویند، ولی متاسفانه بعد از انتخاب یک زن به عنوان یک مدیر دیگر از وی هیچ حمایتی نمی‌شود و همین مساله کار او را بسیار دشوار می‌کند.ای کاش مسوولان کشور ما تدبیری را به کار می‌بردند تا از زنان تازه مدیر شده در جامعه سنتی ما حمایت کافی شود تا بتوانند توانمندی‌های خود را به اثبات برسانند و برای شهر و مردم‌شان مثمرثمر باشند.