«شیرینی که به کام عروس ها تلخ می شود»
“کودک همسری”
سحر پولادی نژاد
دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی
از معضلات جامعه ی امروز ماست که باید جدی تر به این مسئله نگریست.اخیرا آماری از مراجع رسمی منتشر شد که تکان دهنده بود:
طبق قوانین کشور،ثبت ازدواج کودکان زیر سن قانونی ممنوع است(ماده ی ۱۰۴۱ قانون مدنی مصوب۱۳۱۴ اصلاحی ۱۳۷۹:عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح) و آماری که در دست ماست؛تنها ازدواج های ثبت شده را نشان می دهد که با وجود غیر قانونی بودن ثبت شدند.این اطلاعات از اداره ی آمار سازمان ثبت احوال ایران اخذ شده است.آخرین اطلاعات مربوط به نه ماه نخست سال گذشته است که در این مدت مجموعا ۲۹ هزار و ۷۱۰ دختربچه زیر ۱۵ سال در کل کشور ازدواج کردند.
بر اساس اطلاعات دفتر آمار سازمان ثبت احوال کشور در سال ۱۳۹۴، مجموعا ۳۶۹۳۸ دختر بچه زیر ۱۵ سال ازدواج کرده و ثبت شده است.
علاوه بر ازدواج های زیر ۱۵ سال برای دختران، مواردی هم در خصوص ازدواج دختر بچه های زیر ۱۰ سال ثبت شده است.
بر اساس اطلاعات دفتر آمار سازمان ثبت احوال کشور در سال ۱۳۹۴، مجموعا ۱۷۹ دختربچه زیر ۱۰ سال در کشور عروس شدند. در استان های اردبیل،البرز،بوشهر،خراسان جنوبی،سمنان،قزوین،گیلان،مرکزی و یزد هیچ موردی از ازدواج های کودکان زیر ۱۰ سال اعلام نشده است.شایان ذکر است که ازدواج زیر سن قانونی دختران زیر ۱۵ سال تا ۱۰ سال در استان بوشهر ۳۶۹ مورد در سال گذشته گزارش شده. در گفت و گویی که با برخی از محضرداران صورت گرفت، عده ای از آن ها معتقد هستند که ثبت ازدواج کودکان زیر سنی که قانونگذار تعیین نموده، غیر قانونی است اما غیر شرعی نیست.به همین دلیل در صورت مراجعه ی مواردی که خانواده ها تاکید بر ازدواج کودکانشان دارند صیغه را جاری می کنند اما ثبت آن را بعد از رسیدن به سن قانونی انجام می دهند. بنابراین باید آماری را هم به ازدواج های زودهنگام اعلام نشده اختصاص داد.
ازدواج در این شرایط سنی به لحاظ جسمی، روحی، روانی و اجتماعی مضرات بسیار زیادی برای جامعه و فرد دارد. صرف نظر از این که مشخص نیست چه تعدادی از این کودکان پس از ازدواج مطلقه می شوند. بر اساس آخرین آمار اعلام شده حدود ۲ هزار بیوه کودک در کشور وجود دارد.
فقر یکی از عوامل اصلی ازدواج کودکان با بزرگسالان است که علی رغم تصورات خانواده ها عامل مشکلات زیادی برای دختران، خانواده ها و اجتماع می شود.
موارد مهم آسیب های کودک همسری را می توان این گونه نام برد: ۱_رسیدن به بلوغ در یک بازه ی زمانی کامل می شود و به یکباره اتفاق نخواهد افتاد. از ۹ سالگی آغاز می شود تا ۱۵ یا ۱۶ سالگی کامل خواهد شد. یعنی ۴یا ۵ سال زمانیست که کودک در آن به بلوغ کامل جسمی می رسد. اما این به تنهایی کافی نیست و باید از نظر اجتماعی، روحی و روانی نیز به بلوغ کامل برسد.
۲_عواقب ازدواج زودهنگام به خطر افتادن سلامتی کودک است .سازمان بهداشت جهانی ازدواج کودکان در سن پایین را معضل بهداشتی برای کشورها عنوان کرده است، چرا که روند تکامل از جوانب مختلف روحی، روانی و جسمی باید با هم اتفاق بیفتد تا کودک آمادگی ازدواج را داشته باشد. عواقب ازدواج زودهنگام فارغ از این که کودک توانایی بارداری را دارد یا خیر به خطر افتادن سلامتی کودک است، چرا که او در این سن سیستم دفاعی پایینی دارد.از نظر ایمنی در شرایط مناسبی نیست و دچار بیماری های عفونی و مقاربتی شدید می شود که در سال های بالاتر منجر به بیماری هایی جدی می شود که جان فرد را به خطر می اندازد. ۳_سقط جنین در سنین کم آمار بالاتری دارد ،چون تخمک ها به بلوغ کامل نرسیده اند. ۴_کودک همسرها حقوق اجتماعی ندارند. مثل تضاد میان حق رای دادن یا اخذ گواهینامه و مسئولیت یک زندگی.
آن چه ذکر آن اهمیت دارد این که روند طبیعی رشد در دخترانی که کودک همسر هستند طی نخواهد شد که از جمله عواقب آن را بلوغ زودرس ،تاثیرات عمیق روحی و روانی در سنین بالاتر، سو استفاده های جنسی و … می توان نام برد .