حقایق خودکشی و تاثیر اخبار رسانه ها بر افزایش یا کاهش میزان خودکشی

حقایق خودکشی و تاثیر اخبار رسانه ها بر افزایش یا کاهش میزان خودکشی

گردآوری: دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر

خودکشی مشکل عمده بهداشت عمومی است که پیامدهای عاطفی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری به دنبال دارد. سالانه هشتصد هزار خودکشی در جهان به وقوع می پیوندد و تخمین زده می شودکه هر مرگ ناشی از خودکشی حداقل شش نفر را مستقیما تحت تاثیر قرار می دهد عوامل مرتبط با خودکشی و پیشگیری از آن پیچیده و متعددند و همه ی آنها کاملا شناخته شده نیستند. اما شواهد متعددی نقش رسانه ها را در تقویت یا تضعیف اقدامات پیشگیری از خودکشی تایید کرده اند .

رسانه ها می توانند اطلاعات آموزشی سودمندی درباره ی خودکشی ارائه بدهند یا برعکس اطلاعات نادرستی را درباره آن منتشرکنند.از سوی دیگر به دنبال نشر اخبار رسانه ای خودکشی ، افراد آسیب پذیر، در معرض خطرخودکشی های تقلیدی قرار می گیرند. به ویژه اگر پوشش خبری وسیع ، برجسته و برانگیزاننده ی احساسات باشد و صراحتا به ذکر جزئیات روش خودکشی بپردازد و به باورهای نادرست موجود و رایج درباره ی خودکشی دامن بزند .

تاثیراخبار رسانه ای بر افزایش میزان خودکشی به نام تاثیر «ورتر» شناخته می شود این نامگذاری بر اساس خودکشی قهرمان اصلی رمان گوته رنج های ورتر جوان است که پس از مواجه با فقدان معشوق دست به خودکشی می زند از سوی دیگر گزارش مسئولانه خودکشی می تواند به آگاه سازی و آموزش عمومی درباره خودکشی و پیشگیری از آن کمک کند ، افراد در معرض خطر خودکشی را به اقدامات جایگزین تشویق کند و در مجموع الهام بخش گفتگوهای آزادانه تر و امیدبخش تری باشد .

اخبار رسانه ای درباره ی خودکشی باید همیشه حاوی اطلاعاتی درره ی نحوه ی دریافت کمک و ترجیحا معرفی مراکز شناخته شده ی پیشگیری از خودکشی باشد که بیست وچهارساعته و هفت روز هفته دردسترس هستند. نقش محافظت کننده ی گزارش رسانه ای مسئولانه درباره ی خودکشی در ادبیات پژوهشی به نام تاثیر «پاپاژنو» شناخته می شود که وجه تسمیه ی آن کارکتر پاپاژنو در اپرای فلوت سحرآمیز اثر موازات است. او پس از مواجهه با ترس از دست دادن عشقش دچار افکار خودکشی شد ، اما درآخرین لحظه راه های جایگزینی را برای مقابله مشکل به یاد آورد و مسیر دیگر را غیر از خودکشی انتخاب کرد.

راهکارهای مناسب برای گزارش دهی مسئولانه

ـ اطلاعات دقیقی درباره ی محل دریافت کمک ارائه کنید .

اطلاعات مربوط به نحوه ی دسترسی به منابع حمایتی باید در پایان تمامی گزارش ها و اخبار مربوط به خودکشی ارائه شود. منابع اختصاصی باید شامل مراکز پیشگیری از خودکشی خطوط بحران سایر متخصصان مرتبط درحوزه ی سلامت و رفاه و گروه های خودیاری باشد. اطلاعات مربوط به محل دریافت کمک باید خدماتی را شامل شود که با کیفیت بالا ارائه می شوند و شبانه روزی و در تمام ایام هفته در دسترس هستند .

ـ درباره ی حقایق خودکشی و شیوه های پیشگیری از خودکشی ، بدون ترویج باورهای نادرست به مردم آموزش بدهید .

شواهد نشان می دهند که گزارش های رسانه ای که این باورهای نادرست را تکرار می کنند ممکن است برانگیزاننده ی رفتارهای تقلیدی باشند. ارائه ی اطلاعاتی درباره ی پیشگیری از خودکشی بسیار سودمند و حاوی این پیام است که افرادی که گرایش به خودکشی دارند باید در پی دریافت کمک باشند و نیز بدانند چگونه می توانند چنین کمکی را دریافت کنند .

ـ گزارش هایی درباره نحوه ی مقابله با عوامل استرس زای زندگی و افکار خودکشی و نحوه ی دریافت کمک تهیه کنید.

تهیه ی روایت های داستانی از زندگی افرادی که توانسته اند به خوبی شرایط سخت زندگی و افکار خودکشی را مدیریت کنند می توانند به افرادی که در شرایط سخت به سرمی برند کمک کند تا از راهبردهای مقابله ای مثبت مشابهی استفاده کنند .

ـ هنگام گزارش خودکشی افراد مشهور جانب احتیاط را رعایت کنید.

خودکشی افراد مشهور ارزش خبری دارد و غالبا توجه مردم را جلب می کند. احتمال دارد گزارش چنین خودکشی هایی سبب افزایش خودکشی در افراد آسیب پذیر شود. افراد مشهور و نقش آنها در اجتماع و تاثیر منفی مرگشان بر دیگران به ذکر جزئیات مربوط به خودکشی یا ارائه ی دلایلی ساده انکارانه برای مرگ آنها ارجحیت دارد. علاوه بر این باید درگزارش مرگ افراد مشهور زمانی که علت مرگ هنوز مشخص نیست احتیاط کرد .

گزارش ها همیشه باید حاوی اطلاعاتی درباره ی نحوه ی دسترسی به منابع کمکی برای افراد در معرض خطر یا افرادی باشد که ممکن است در نتیجه ی شنیدن اخبار خودکشی دچار استرس یا افکار خودکشی شوند .

ـ هنگام مصاحبه با خانواده یا دوستان داغدار جانب احتیاط را رعایت کنید.

دیدگاه افرادی که در نتیجه ی خودکشی داغدار شده اند می تواند منبع بسیار ارزشمندی برای آموزش دیگران درباره واقعیت های خودکشی باشد . تصمیم برای مصاحبه با شخصی که داغدارخودکشی یکی از عزیزانش است هرگز نباید آسان گرفته شود . این افراد وقتی با فقدان عزیزانش روبه رو می شوند بیشتر در معرض خطر خودکشی یا خودآسیبی قرارمی گیرند باید احترام به حریم

خصوصی آنها این گونه مصاحبه ها باید ازکدهای رفتاری خاصی تبعیت کنند .

نحوه ی انتشار این اطلاعات بسیار حائز اهمیت است. زیرا ممکن است آنها خاطرات جملات یا رفتارهای خاص مرتبط با خودکشی را در نتیجه رویارویی با سوگ حاد به روشنی به یاد نیاورند .

ـ دست اندکاران رسانه نیز ممکن است تحت تاثیر گزارش ها و اخبار خودکشی قرار گیرند.

تهیه گزارشی درباره ی خودکشی ممکن است تجربیات فردی گزارشگر رسانه را در این زمینه تقویت کند. کارکنانی که به هر طریق درگیر تاثیرات منفی خودکشی هستند ، نباید در جست وجوی کمک تعلل کنند .

ـ اخبار مربوط به خودکشی را برجسته نکنید و از تکرار آنها خودداری کنید.

بهترین مکان ممکن برای درج اخبار مربوط به خودکشی در روزنامه و درپایین این صفحه هاست نه در صفحه ی اول یا بالای صفحات داخلی به همین ترتیب اخبار مربوط به خودکشی باید در بخش دوم یا سوم اخبار تلویزیونی یا در انتهای اخبار رادیویی یا پست های آنلاین ارائه شود و نه در صدر اخبار همچنین باید درباره ی تکرار و به روزرسانی خبر اصلی احتیاط کرد .

ـ از ادبیاتی که باعث حساس شدن مردم یا عادی سازی پدیده ی خودکشی می شود یا آن را راهکار سازنده ای در مقابله با مشکلات نشان می دهد استفاده نکنید.

بهتر است درگزارش ها از اصطلاح افزایش میزان خودکشی به جای همه گیری خودکشی استفاده کرد. استفاده ی بی مورد از کلمه خودکشی مثلا خودکشی سیاسی ممکن است باعث عادی تلقی شدن خودکشی در افکار عمومی و مخدوش جلوه گر شدن وخامت آن شود . همچنین باید از کاربرد اصلاحاتی مانند خودکشی ناموفق یا خودکشی موفق اجتناب کرد زیرا تلویحا به معنی آن است که مرگ نتیجه ای مطلوب بوده است. در چنین مواردی بهتر است از عبارات جایگزین مانند رفتارهای خودکشی غیرکشنده استفاده کرد که هم دقیق ترند هم کمتر از آنها سوء برداشت می شود .

ـ از بیان جزئیات روش خودکشی خودداری کنید.

گزارش مصرف بیش از حد دارو ذکر جزئیات نام شیمیایی یا نام تجاری دارو ، مقدار یا ترکیب دارویی به کار رفته یا نحوه ی تهیه ی آنها ممکن است آسیب رسان باشد . باید در گزارش مواردی که روش خودکشی غیر معمول یا ابتکاری بوده احتیاط کرد .

کاربرد روش های جدید خودکشی ممکن است به راحتی از طریق انتشار گزارش های احساسی رسانه ای از طریق رسانه های اجتماعی تسریع شود .

ـ از بیان جزئیات محل خودکشی خودداری کنید.

گاهی اوقات ممکن است یک مکان به نام مکانی برای خودکشی شهرت پیدا کند. مثلا پل یا ساختمانی بلند ، پرتگاه یا ایستگاه راه آهن یا تردد در محلی که قبلا مواردی از خودکشی در آن رخ داده است. اصحاب رسانه باید دقت کنند که چنین مکان هایی را تبلیغ نکنند .

ـ از تیترهای خبری حساسیت برانگیز استفاده نکنید.

در تیر اخبار باید از استفاده از اصطلاح خودکشی و همچنین اشاره ی صریح به روش یا محل خودکشی اجتناب کرد.

ـ از به کار بردن عکس ، فیلم و معرفی لینک های رسانه های دیجیتال خودداری کنید.

در گزارش خودکشی نباید از عکس ، فیلم یا معرفی لینک رسانه های اجتماعی که حاوی اطلاعات مربروط به صحنه ی خودکشی هستند استفاده کرد .

توصیه می شود در تهیه ی محتوا و تصویرهای مورد استفاده در آن هماهنگی های لازم انجام شود.زیرا گاهی افراد متفاوتی مسئول تهیه ی متن و تصاویر هستند. یادداشت خودکشی ، آخرین پیامک ها ، پست های شبکه های اجتماعی و ایمیل های فرد متوفی نباید منتشر شوند .

ـ منابع معتبر ارائه دهنده ی آمار خودکشی

کشورهای عضو سازمان جهانی بهداشت http://www.int/healthinfo/mortality-data/en دست اندرکاران رسانه باید هنگام تهیه ی گزارش های خودکشی با متخصصان حوزه ی پیشگیری از خودکشی مشورت کنند. این متخصصان می توانند به تفسیر صحیح اطلاعات مرتبط با خودکشی کمک کنند اطمینان حاصل کنند که گزارش های مربوط به خودکشی منجر به افزایش خطر خودکشی های تقلیدی نخواهند شد. به تصحیح باورهای نادرست درباره ی خودکشی کمک کنند ، باورهای درست درباره ی خودکشی را ترویج بدهند و اطلاعات مفیدی را درباره شناسایی و کمک رسانی به افرادی که به خودکشی فکر می کنند ارائه بدهند.

انجمن بین المللی پیشگیری از خودکشی(IASP) معادل بین المللی این انجمن هاست .متخصصان طراز اول در مقوله ی خودکشی مراکز ارائه ی خدمات پیشگیری از خودکشی و موسسات فعال در زمینه ی بهداشت عمومی در سایت http//:www.reportingonsuicide.org راهکارهایی را برای گزارش خودکشی در رسانه ها به چندین زبان ارائه داده اند .

منبع: پایگاه خبری دادورزی، ۲۰ تیرماه ۱۴۰۲ (لینک) / بازنشر در فصلنامه نامه هامون ۱۷ زمستان ۱۴۰۲

سالنــــامـــه ارغنـــــــون هامـــون (فروش اینترنتی)

فصــــلنــامـــــه نــــامـــــه هـــامـــــون (فروش اینترنتی)

دوهـفتـــــــه نــامـه آوای هـــــامــــون (فروش اینترنتی)

انتـــــشــــــــارات هــــامـــــــون نـــــو (فروش اینترنتی)

نشستن در لژ مخصوص غول‌های ادبی؛ درباب منوچهر آتشی

درباره استاد غلامعباس توسلی؛ حافظه زنده جامعه شناسی

توسلی در سه بزنگاه تاریخی؛ یادداشتی از حمیدرضا جلائی‌پور

آکادمیسین مردم‌مدار؛ یادداشتی از حسین سراج زاده

حقایق خودکشی و تاثیر اخبار رسانه ها بر افزایش یا کاهش میزان خودکشی

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

اخبار مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ