درنگی بر معرفی دو مجله کودکان در ایران این هفته هامون اختصاص پیدا کرد به حوزه ی کودکان و چالش هایی که کودکان با آن مواجه هستند. در مطالعه این چالش ها، این ستون به بررسی مجلاتی در باب کودکان می پردازد. مجلات کودکان در کشور تاریخچه چندان زیادی ندارد و خیلی کمتر پیدا می شود که مجله ای بصورت اختصاصی برای کودکان چاپ شود، اما دو مجله را می توان به عنوان قدیمی های این راسته معرفی نمود: نخست “گل آقا بچه ها” و بعد “کیهان بچه ها” .
مجله “گل آقا بچه ها” اولین هفته نامه طنز به چاپ رسیده بعد از انقلاب، مجله گل آقا در سال ۱۳۶۹ به سردبیری کیومرث صابری فومنی بود که توانست بیشتر به خاطر نوگرایانه بودنش نسبت به دیگر مجلات زمانه خود، گسترش چشم گیری در سطح جامعه پیدا کند، از مهمترین بخش هایی که سبب مطرح شدن گل آقا شد را می توان به بخش های کاریکاتور، کمیک استریپ ها و طنز های بسیار ویژه ی این مجله دانست که کمتر در مجلات دیگر آن دوره یافت می شود. مجله گل آقا را می توان پدر مجلاتی با این چنین رویکردی در سالهای اخیر دانست؛ مجلاتی هم چون چلچراغ، خط خطی و…. . از درون مجله گل آقا، هفته نامه ای برای کودکان در سال ۱۳۷۶ به سردبیری پوپک صابری قومنی، با این شعار بر روی جلد که: “شادی حق بچه هاست/ به حق بچه ها احترام بگذاریم”؛ بعنوان اولین هفته نامه طنز کودکان منتشر شد. از ویژگی ها این مجله می توان به کاریکاتورهای این مجله که فضای جالب و تاثیر گذاری را شکل می دهند اشاره نمود که می توان به جد گفت که گویا نخستین مجله ای هست که این همه فراگیر به کارتون و حقوق کودکان پرداخته است. از ویژگی های بسیار مهم این مجله برگزاری مسابقات نقاشی و کاریکاتور در خود مجله یا انتشار آگهی این گونه مسابقات اشاره نمود که توانست سهم زیادی در جذب و آشنایی کودکان داشته و به تولید فرهنگ فکری جدیدی درباره هنری هم چون کاریکاتور نقش مهمی را ایفا نماید تا کاریکاتور به مثابه ی هنری نوگرا و جدید در ایران مطرح شود. از دیگر بخش هایی که در همه ی مجلات کودکان عمومیت دارد و مجله ی گل آقا از آن مستثنا نیست می توان به بخش سرگرمی های علمی و ورزشی اشاره نمود. مجله گل آقا بچه ها تا سال ۱۳۸۷به کار خود بی وفقه ادامه داد ولی در تعطیلی خودخواسته ی مدیران مجله متاسفانه کودکان و بچه ها را فضای شادی آور و مسرت بخش خود بی نصیب نمود. در یک کلام گل آقا بچه ها را می توان شروع یک شیوه ی فکری نو در مجلات کودکان نیز دانست که خیلی از هنرمندان خلاق امروزی را پرورش داده است.
مجله “کیهان بچه ها” در ادامه به معرفی مجله کیهان بچه ها می پردازم که به اندازه گل آقا مورد بی مهری قرار نگرفته است. کیهان بچه ها که عمر بیشتری نسبت به گل آقا دارد را می توان یکی از قدیمی ترین مجلات کودکان در ایران نامید. نخستین شماره از این مجله در سال ۱۳۳۴به جاپ رسید و تا امروز به نشرخود ادامه می دهد که در نوع خود یک رکورد برای این همه محسوب می شود. مجله کیهان بچه ها از همان نخستین شماره هایی که من در سال ۱۳۸۱ تهیه می کردم به صورت برگ کاهی به چاپ می رسیده است و این از ویژگی های مخصوص و منحصر بفرد این مجله است. این مجله که بخشی از کودکی پدران مان را نیز رقم زده است،توانسته یادی به ماندگار در ذهن همه ی ایرانیان به وجود آورد. کیهان بچه ها که بیشتر قسمت های خود را به شعر و داستان های بچه گانه اختصاص دهد از بخش های کمتری مانند کاریکاتور، کمیک استریپ و طنز برخوردار است. از بخش های خیلی جذاب برای بچه ها آموزش و ساخت کارهای دستی است که سبب می شود کودکان بخشی از وقت موجود در هفته خود را از وسایلی مانند تلویزیون وکامپیوتر ودیگر وسایل ارتباط جمعی فاصله بگیرند و دوباره به فعالیت های کودکانه که امروزه نمود و بروز کمتری در جامعه دارند بگذرانند. بخش داستان از بخش های مهم این هفته نامه می باشد که شاید اگر جذابیت تصویری زیادی ندارند اما سلسله داستان های آن سبب ترغیب کودکان به خرید این هفته نامه می شود. طبق روال همیشگی، این مجله با شعری کودکانه آغاز می شود و همچنین چاپ و انتشار شعر و داستان خواننده گان نیز نوعی ایجاد انگیزه و حمایت از کودکان و ذائقه اشان بوده است. از بخش های دیگر می توان به معرفی کتاب های داستان برای کودکان که کاری نو در مجله کودکان به شمار می آمد و به نوعی از هویت این مجله تبدیل شده بود، اشاره نمود. بخش علمی و هنری نیز به صورت فراگیرتری در این مجله به آن پرداخته می شود مثل برگزاری نمایشگاه ها و مسابقات در این حوزه و ارائه گزارشی که مجله آن ها را پی گیری می کند.
