مهدیه امیری: شصت و هفتمین عصرانه فرهنگی هامون با موضوع محیط زیست استان بوشهر با حضور مهران فقیه، شهین بازیار،علی زمانی و ابوذر محمدیان برگزار گردید. در این جلسه از عصرانه؛ به آسیب هایی که محیط زیست استان بوشهر را تهدید می کند، پرداخته شد.
در ابتدا مهران فقیه؛ مسئول پژوهش سازمان محیط زیست استان بوشهر جلسه را با پخش کلیپی در خصوص محیط زیست استان بوشهر شروع کرد. در ادامه وی از فعالیت های این سازمان در سراسر استان بوشهر توصیحاتی را ارائه نمود و هشدارهایی در خصوص صید بی رویه ماهی و میگو، کم شدن کونه های حیوانی و گیاهی، خشک شدت تالاب ها و… عنوان کرد.
شهین بازیار فعال محیط زیست نیز در ادامه به صحبت هایی در خصوص فضای سبزشهری پرداخت و افزود: “فضاهای سبز از یک سو موجب بهبود وضعیت زیست محیطی شهرها می شود، و از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان تعبیه می‌کند. علاوه بر اینها، دارای عملکردهای کالبدی نیز می‌باشد.
اثرات فضای سبز شهری از دیدگاه زیست محیطی مواردی چون کاهش آلودگی هوا، کاهش آلودگی صوتی، افزایش نفوذپذیری خاک و تأثیر مثبت بر چرخه آب در محیط زیست شهری و افزایش کیفیت آبهای زیرزمینی را شامل می شود. فضای سبز می تواند به طور قابل توجهی دمای هوا را کاهش دهد و یا به تلطیف هوا کمک کند. در بررسی اثرات روانی ـ اجتماعی فضای سبز باید گفت که انسان ، در هر شرایطی ، روزانه به چند ساعت فضای ساکت و آرام نیاز دارد که فضای سبز می تواند این فضا را تامین نماید. فضای سبز شهری به عنوان بخش جاندار محیط شهری مکمل بخش بی‌جان شهر، یعنی ساختار کالبدی شهر، می باشد. در این خصوص، فضای سبز می تواند به عنوان لبه شهر، آرایش دهنده شبکه راهها و تفکیک کننده فضاهای شهری ایفای نقش نماید.”
وی در ادامه به نکته اشاره کرد که این فضاها هم از دیدگاه تامین نیاز های زیست محیطی شهرنشینان و هم از نظر تامین فضاهای فراغتی و بستر ارتباط و تعامل اجتماعی آن جایگاهی در خور اهمیت دارد. در اینجا به مهمترین کارکرد های فضاهای سبز در شهر ها اشاره می شود.۱-کارکرد تفریحی : پارک ها بهترین محل برای آرامش و رفع خستگی هستند. امروزه کارکرد تفریحی پارک ها و فضای سبز جایگزین بخشی از کارکردهای تفریحی خانواده روابط همسایگی و محلی ، بازار و … شده است. ۲- کارکرد بهداشتی : پارک ها و فضای سبز را می توان در زمره مراکز تامین کننده بهداشت و جان و روان افراد دانست.نقش گسترده فضای سبز در تمرکز اعصاب بر کسی پوشیده نیست. ۳- کارکرد ارتباطی : پارکها زمینه ساز روابط نانوشته سازمان یافته ای هستند که با توجه به نیاز های اقشار مختلف اجتماعی شکل میگیرد و دوام می یابد. ۴- کارکرد آموزشی : بازی و سرگرمی در آموزش و پرورش جسم و ذهن کودکان سهم موثری دارد. پارکها هرچند وسایل بازی اندکی دارند ، زمینه کسب مهارت و خلاقیت را برای کودکان فراهم می سازند. ۵-کارکرد خرید و فروش : به رغم اینکه پارکها جایگاه گردش و آرامش هستند به دلیل حضور گسترده مردم در آنها جای مناسب و پررونقی برای عرضه کالاهای مختلف مورد نیاز گردشگران هستند.”
وی در ادامه افزود:”عملکرد های فضای سبز را می توان به چهار دسته کلی تقسیم کرد. ۱- فضای سبز عمومی : اینها فضاهای سبز شهری و پارکها هستند که عملکرد های اجتماعی دارند.این فضاها برای عموم مردم در گذران اوقات فراغت تفریح گردهمایی های اجتماعی و فرهنگی مورد استفاده قرار می گیرد.۲- فضای سبز نیمه نیمه : این فضاها نسبت به فضاهای عمومی محدودترند. مانند محوطه های باز بیمارستان ها ، تدارات دولت و نظایر آن می باشند. ۳-فضای سبز معابر و خیابان ها : از جمله فضاهای سبز شهری اند که به طور معمول درختکاری حاشیه باریکی از حد فاصل پیاده رو و سواره را تشکیل می دهد. ۴-فضای سبز خصوصی : شامل کلیه فضاها از جمله باغچه ها و باغهای موجود در شهر است که استفاده آن محدود به مالکان آن می باشد.”
شهین بازیار در پایان به این نکته اشاره کرد که آموزش و پرورش وشهرداری با کاشت گونه های گیاهی متناسب با آب و هوای شهر برازجان در سطح شهر و مدارس می توانند فضای سیزمتفاوتی را ایجاد نمایند که کارکردهای زیادی نیز در پی دارد.
ابوذر محمدیان عکاس و فعال محیط زیست نیز به مساله آب اشاره نمود و کمبود آب سفره های زیرزمینی را بسیار بحرانی عنوان کرد و گفت:” متاسفانه این کمبود آب گریبانگیر کشاورزان نیز گردیده و باید برای این مساله راه چاره ای اندیشیده گردد.” وی حضور سازمان های غیر دولتی را در آموزش شهروندان بسیار جدی عنوان کرد.
علی زمانی از دیگر ارائه دهندگان این عصرانه بود که به بحران های اصلی استان بوشهر در خصوصم حیط زیست اشاره هایی کرد و گفت:” عمده ترین تهدیدی که هم اکنون ایران با آن مواجه شده است، تحلیل رفتن منابع آبی کشور است که باعث شده است موضوع جیره بندی آب در برخی از شهرها مطرح شود. انسان از دو راه باعث کاهش منابع آب طبیعی می‌شود. یکی از طریق نابود کردن جنگل‌ها و پوشش گیاهی زمین که از ذخیره سازان آبهای زیر زمینی به شمار می‌آیند و دیگر از طریق برداشت بی‌اندازه آب همراه با آلوده کردن منابع آبی که افزایش جمعیت می‌تواند در هر دو مورد اثر تشدید کننده داشته باشد. از این رو این وظیفه دولت و سازمان‌های مسئول است که در برنامه‌ریزی‌های کوتاه و بلند مدت خود به حفاظت آب و بهره برداری صحیح از آن توجه داشته و تصمیمات خود را بر این مبنا اتخاذ کنند. در غیر این‌صورت تشدید بحران آب در سال‌های آینده، با توجه به افزایش جمعیت، افزایش آلودگی‌ها، تخریب جنگل‌ها و پوشش گیاهی و خشکسالی اجتناب ناپذیر خواهد بود.”
موضوع دیگری که علی زمانی به آن اشاره کرد مساله خلیج فارس و آلودگی های آن بود که این مساله را بسیار نگران کننده عنوان کرد و گفت:” خلیج فارس متاسفانه طی سال های اخیر به عنوان مدفن آلاینده ها، مخصوصا آلاینده های نفتی از سوی کشورهای حاشیه آن از جمله ایران مورد استفاده قرار گرفته است. منطقه خلیج فارس و دریای عمان بر اثر ورود آلاینده ها از کشتی های نفتی و تجاری، آلاینده های جنگی و فاضلابها یکی از آلوده ترین مناطق دریایی جهان است. در حال حاضر حدود ۹۰ درصد صادرات نفت و فرآورده های نفتی توسط نفتکشهای دنیا از خلیج فارس و تنگه هرمز انجام می شود که بر اساس آمار سازمان بنادر و دریانوردی سالیانه ۴۰ هزار شناور از خلیج فارس و تنگه هرمز عبور می کنند و همین امر سالانه باعث نشست بیش از ۵ ۱/ میلیون تن نفت به این پهنه آبی می شود و همین امر منجر شده است سازمان بین المللی دریانوردی این منطقه را در سال ۲۰۰۷ به عنوان منطقه ویژه دریایی اعلام کند. تاسیسات عظیم نفتی نقش بسزایی در آلودگی خلیج فارس دارند.”
وی به موضوعات دیگری همچون کم شدن گونه های گیاهی و حیوانی در استان بوشهر و نبود آموزش در بین شهروندان جهت حفظ محیط زیست اشاره هایی نمود.
در پانل بعدی این عصرانه فرهنگی؛ اعضای شرکت کننده در این جلسه صحبت ها و نظراتی را عنوان کردند و بحث های چالشی بسیار زیادی در گرفت که البته موارد مطرح شده بسیار نگران کننده بود.
نبود آموزش در خصوص محیط زیست مهمترین مساله ای بود که در بین شرکت کنندگان در جلسه مطرح شد و عنوان گردید تا این مساله جدی گرفته نشود، بحران محیط زیست نیز همواره وجود دارد.
موارد دیگری که در ادامه بحث ها به آن اشاره شد مساله ی شهر ک های صنعتی در استان بوشهر، نبود و یا کمبود محیط سبز شهری، شکار حیوانات و پرندگان در حال انقراض، خشک شدن تالاب ها و کمبود آب بود.
افراد شرکت کننده در این بحث ها اسماعیل حسام مقدم، رضا مالکی، حفظ اله…… بود. در ادامه جلسه با یک عکس یادگاری و پخش بخشی از مستند home به پایان رسید.
شصت و هشتمین عصرانه فرهنگی هامون به تجربه زیسته ی مدیر مسئولان نشریات استان بوشهر اختصاص دارد که توسط محمد دادفر، اکبر صابری و حسن لاوری ارایه می گردد. گفتنی است به دلیل همزمانی شصت و هشتمین عصرانه با عاشورای حسینی، این عصرانه در روز چهارشنبه در دفتر اتحادجنوب برگزار می گردد. حضور تمامی علاقمندان جهت شرکت در این جلسات آزاد می باشد.
