برای ورود به بحث اصلی بهتر و صحیحتر آن است که یادداشت را با تبیین و پرسشی ساده و ملموس آغاز کنیم:چنانچه شخصی روزنامه نگار یا جامعه شناس یا روانپزشک باشد.بدیهی است که امثال چنین شغلهایی اقتضای خاص خودش را می طلبد و کار چنین اشخاصی ماهیت ویژه ای دارد.به عنوان مثال یک روزنامه نگار ماهیت شغلش با صداقت چه در نظر و چه در عمل عجین شده است.یا روانپزشکی را تصور کنیم:این کار درمانی بواسطه اقتضای نوع شغلش بایستی رفتار و برخورد علمی ویژه ای داشته باشد یا جامعه شناس نیز دانش و نگاهش به رویدادها و معضل های اجتماعی توام با بینش و درک مخصوص بخود است که جایگاه وی را از دیگر افراد و متخصصان متمایز میکند.حال،اگر اشخاص فوق در روند انجام شغل و وقایع زندگی روزمره خود با شرایط و حوادثی روبرو شوند که به علت برانگیخته شدن احساسات نامطلوب شان (نظیر خشم،اندوه،کینه،حب و بغض و…)تصمیم و واکنشی برخلاف اقتضای دانش و تخصص خویش اتخاذ کنند که به عبارتی نادرست باشد و موقعیت انان را تنزل دهد،آنگاه تحلیل رفتار و موقعیت عمل این اشخاص چگونه و بر چه مبنایی باید انجام شود؟به بیانی ساده تر،آیا این قبیل اقدامات و واکنشها که مخالف با ماهیت شغل و رشته علمی امثال این افراد قلمداد می شود،امری طبیعی و معمولی تلقی میشوند یا آنکه اعمالی غیر طبیعی و نابهنجار و عکس شئون علمی و درونیات انسانی بشمار می آیند؟
با همه این تحلیل و توصیفها،در مجموع به نظر می رسد افرادی که رفتار و برخوردهایی متفاوت از رشته تخصصی یا شغل خود دارند و روان و احساس آنان تاثیری عمیق و عجین شده بر کردارشان گذاشته است،پیش از آنکه اخلاقی طبیعی داشته باشند دچار نوعی دوگانگی هستند.چون این قبیل اشخاص گام در راهی نهاده اند که یکسری ضروریات و اقتضاهایی دارد و خلاف آنها کاری انجام دادن و منفک شدن از آنها جایگاه علمی یا شغلی آنان را تنزل خواهد داد و چه بسا زیرسوال خواهد برد!انسان بایستی پیش از هر اتفاق و امری تکلیف خود را با برخی از مسائل روشن و نیز جایگاه خود را در قبال آنها معین کند.فردی که در منصب جامعه شناس یا روزنامه نگار قرار گرفته،لازم است که با ملزوماتی همراه شود و بدون آنکه از احساس ها و خصایص انسانی تهی شود کار خود را به بهترین نحو انجام دهد و اسیر شرایط ناشی از وقایع بحرانی و جو ساز نگردد.در حقیقت وجدان انسانی و شغلی می طلبد که مثلاً روانپزشک یا حقوقدان برخلاف ماهیت شغل و دانش خاص خود عمل نکند.بنا بر ملاحظات و تاملات بالا،هر شخص با معرفت و دانش خاص می باید دوگانگی فردی و تناقض حرفه ای را از خود بزداید تا روانش بر دانشش نچربد.در غیراینصورت احساسش بر معرفت و شغلش مستولی خواهد شد و نتایج عملش با ماهیت علم و صنفش همخوانی نخواهد داشت. چنین وضعیتی برابر است با دوگانگی.
